"ΤΟ ΒΑΛΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ"-ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ ΨΙΜΟΥΛΗ

Χρυσούλα Ψιμούλη

ΤΟ ΒΑΛΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ

… -Άσε πια το ήθος και τη μόρφωσή της. Με άριστα πήρε το απολυτήριο του γυμνασίου και με διαγωγή ΚΟΣΜΙΟΤΑΤΗ, παρακαλώ. «Τύπος και υπογραμμός το κορίτσι σας, κυρία Αντριώτη» μου λέγανε οι καθηγητές της. Σωστό αρχοντοκόριτσο. Με το πιάνο, με τα γαλλικά της…

Πιάνο, γαλλικά, προσόντα αρχοντικά κι ας είχαν αρχίσει να χάνουν την παλιά τους αίγλη. Και τα δυο η Καλομοίρα τα διδάχτηκε από τη μαντάμ Σουζάν, μια Γαλλίδα γεροντοκόρη που ξέμεινε, άγνωστο πώς, στη μικρή πολιτεία. Κάποτε ήτανε αριστοκράτισσα, όπως έλεγε η ίδια, αλλά κι όπως μαρτυρούσαν οι λεπτεπίλεπτοι τρόποι της. Ο πληθυντικός της ομιλίας της, το βαθύ αίσθημα σεβασμού προς τον πλησίον της, η εκούσια απομόνωσή της από τα εγκόσμια, η άρνησή της να συμβιβαστεί με την κοινωνική ισοπέδωση, αδιαφορώντας αν αυτή η τακτική της γινόταν αφορμή να την περιγελάνε οι άλλοι και πάνω απ’ όλα, το πιο σημαντικό δείγμα της παλιάς αρχοντιάς της, η στερνή της φτώχεια. Δύσκολοι καιροί. Πόλεμοι, κατοχή και ξανά πάλι πόλεμοι αδελφοκτόνοι, πένθη που άφησαν πίσω τους, φτώχεια, ανέχεια κι ένας αγώνας σκληρός για να ξαναστυλωθεί στα πόδια του ετούτος ο τόπος. Σε ποιον να μείνει όρεξη και χρήμα για μουσικές και ξένες γλώσσες; Αστεία πράγματα. Μια περιττή πολυτέλεια που αφορούσε μόνο κάτι λίγες καλοκρατούμενες οικογένειες, οι οποίες επέμεναν να μορφώσουν τα παιδιά τους, από μεγαλομανία και μόνο, με το απαρχαιωμένο προπολεμικό σύστημα. Σε κείνα τα μετρημένα παιδιά και στο παλιό ενοικιοστάσιο, που την κρατούσε ασφαλισμένη στο σπίτι του Παγώνη, στήριζε οικονομικά η μαντάμ Σουζάν τη λιτοδίαιτη και χωρίς πολλές απαιτήσεις ζωή της..

…Αναστήθηκαν τα μάτια της μόλις τον είδε να στέκεται με τον πατέρα του δίπλα στον Δεσπότη, αφού η Μητρόπολη είναι η ενορία τους και ο Χριστοφίλης επίτροπος του ναού. Τώρα της φάνηκε ακόμα πιο ωραίος. Όχι κούκλος, όχι σταρ του κινηματογράφου, σαν Άδωνις εφάνταζε στα μάτια της με το ολόμαλλο παλτό του, το γκρίζο κασκόλ του και τα δερμάτινα γάντια του. Κι αυτό το λεπτό μουστακάκι του… αχ, σκέτη αρσενική γοητεία. Αποτρελάθηκε τελείως η Καλομοίρα από τον έρωτά της για το γιο του λαδέμπορα. Ήταν που ήταν, σήμερα πια δέχτηκε τη χαριστική βολή από τα βέλη του μικρού θεού, που την έβαλε στο μάτι και πώς να ξεφύγει τώρα από τις σαϊτιές του. Εδώ δεν μπόρεσαν οι θεοί ν’ αντισταθούν στην απεριόριστη δύναμή του, οι άνθρωποι θα γλυτώσουν; Μουρνταράκος ο παναθεμάτος. Μικρός-μικρός αλλά θαυματουργός … Ανίκατε μάχας, θυμήθηκε και τον Σοφοκλή με την Αντιγόνη του. Όλα τα περί του αρχαίου έρωτος τα θυμήθηκε καθώς καμάρωνε από μακριά τον Ανδρέα, την προσωποποίηση του δικού της έρωτα, του σημερινού. Δεν μιλήσανε. Απλώς χαιρετηθήκανε όλοι οικογενειακώς μ’ ένα ευγενικό κούνημα της κεφαλής. Κάτι ήταν κι αυτό. Κι από δω και μπρος σίγουρα θα είχε κι άλλες ευκαιρίες να τον ξαναδεί, αφού η κακοκαιρία άρχισε να κοπάζει. Ήδη έσκασαν μύτη οι πρώτες αλκυονίδες μέρες. Θ’ αρχίσει ξανά κι ο περίπατος στον κεντρικό δρόμο. Το νυφοπάζαρο του χειμώνα, όπως το λένε. Εκεί να ιδείς γάμπρισμα κα έρωτες εκκολαπτόμενοι, οι οποίοι, αν και του «πεζοδρομία», οι περισσότεροι μένουν ανολοκλήρωτοι, πλατωνικοί. Αυτό του «πεζοδρομίου» έμεινε ιστορικό. Το σοφίστηκε η Γεωργία, η φιλενάδα της, που έχει ειδικότητα σε κάτι τέτοια ευτράπελα. Το χιούμορ της άλλο πράμα.

Είχανε δυο ώρες που βολτάρανε στο πλατύ πεζοδρόμιο εκείνο το κυριακάτικο απόγευμα. Πιασμένες αγκαζέ και πάνω –κάτω και ξανά πάνω-κάτω την ίδια διαδρομή ώσπου πια η Γεωργία της λέει μπαϊλντισμένη από τον ποδαρόδρομο «δεν αντέχω άλλο. Πάμε να φύγουμε γιατί καταντήσαμε του ‘‘πεζοδρόμιο’’». Ε, τι ήθελε να το πει η ευλογημένη; Ακούστηκε τόσο αστείο, τόσο πικάντικο αλλά και σόκιν εκείνο του «πεζοδρομίου» που κατουρήθηκαν πάνω τους κι οι δυο από τα γέλια μέχρι να φθάσουν στα σπίτια του. Το ίδιο έπαθε και η Ματώ όταν το άκουσε. Μπαίνοντας στο σπίτι η Καλομοίρα την ξεμονάχιασε με τρόπο στο δωμάτιό της και της το πρόφτασε αμέσως. Αχ, και να την άκουγε η Ευρυδίκη, αχ, και να την άκουγε! Θα την αφόριζε αμέσως από τον κύκλο των σεμνών αριστοκρατικών κοριτσιών.