Η κατεπείγουσα επικαιρότητα του συνταξιοδοτικού προβλήματος!

Αυτό το βι­βλίο έχει ως επί­κε­ντρο την επάρ­κεια και την ασφά­λεια του συ­ντα­ξι­ο­δο­τι­κού εισο­δή­μα­τος στη χώ­ρα μας κα­θώς ατε­νί­ζου­με το μα­κρύ μέλ­λον. Πρό­κει­ται για εθνι­κό ζή­τη­μα το οποίο πρέ­πει να επι­λυ­θεί σε πε­ρι­βάλ­λον τα­χεί­ας γή­ραν­σης του πλη­θυ­σμού. Για το σκο­πό αυτό, προ­σαρ­μό­ζο­ντας στα καθ’ ημάς τις γνώ­σεις που απο­κο­μί­σα­με για τις βέλ­τι­στες πρα­κτι­κές που ακο­λου­θούν στα συ­ντα­ξι­ο­δο­τι­κά τους συ­στή­μα­τα πέ­ντε χώ­ρες (Αυστρα­λία, Ιρ­λαν­δία, Δα­νία, ΗΠΑ, Κί­να), οδη­γη­θή­κα­με στο συ­μπέ­ρα­σμα ότι η μό­νη εφι­κτή λύ­ση είναι αυτή που προ­τεί­νου­με.

Πιο συ­γκε­κρι­μέ­να, αρ­γό­τε­ρα ή γρη­γο­ρό­τε­ρα, οι πο­λί­τες θα δι­α­πι­στώ­σουν το πρό­βλη­μα στην τσέ­πη τους, κα­θό­τι το Ελ­λη­νι­κό δη­μό­σιο θα είναι αδύ­να­το να αυξά­νει στο δι­η­νε­κές την επι­δό­τη­ση των συ­ντά­ξε­ων χω­ρίς να επι­βάλ­λει νέ­ους φό­ρους υπό συ­γκυ­ρί­ες ανα­πτυ­ξι­α­κής υστέ­ρη­σης. Οι πο­λι­τι­κές των μπα­λω­μά­των, ώστε το πρό­βλη­μα να σπρώ­χνε­ται στο μέλ­λον ή να κρύ­βε­ται κά­τω από το χα­λί, θα τε­λει­ώ­σουν σύ­ντο­μα, και, αν μά­θα­με κά­τι από την πε­ρι­πέ­τεια του 2009 για τους εθνι­κούς κιν­δύ­νους που ελ­λο­χεύ­ουν, θα κι­νη­το­ποι­η­θού­με να το αντι­με­τω­πί­σου­με. Η λύ­ση είναι να κα­λυ­φτούν από το δη­μό­σιο συ­ντα­ξι­ο­δο­τι­κό σύ­στη­μα οι συ­μπο­λί­τες μας με ηλι­κί­ες 45 ετών και άνω, και όλοι οι νε­ό­τε­ροι ερ­γα­ζό­με­νοι να λά­βουν πί­σω τις συ­ντα­ξι­ο­δο­τι­κές τους εισφο­ρές και να ανα­ζη­τή­σουν κά­λυ­ψη από τους κε­φα­λαι­ο­ποι­η­τι­κούς πυ­λώ­νες του συ­ντα­ξι­ο­δο­τι­κού συ­στή­μα­τος.

Ο χρό­νος και οι θυ­σί­ες που θα απαι­τη­θούν για επι­τυ­χή έκ­βα­ση της προ­τει­νό­με­νης με­ταρ­ρύθ­μι­σης ξε­περ­νούν τα συ­νη­θι­σμέ­να μέ­τρα των Ελ­λή­νων. Σύμ­φω­να με τους υπο­λο­γι­σμούς μας, θα απαι­τη­θούν προ­σπά­θει­ες 35 ετών και ετή­σι­ες δη­μο­σι­ο­νο­μι­κές δα­πά­νες που σή­με­ρα στο άκου­σμά τους πο­λί­τες και πο­λι­τι­κοί θα τις θε­ω­ρού­σα­με απα­ρά­δε­κτες. Αλ­λά απαι­τεί­ται ψυ­χραι­μία και απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα. Και τού­το γι­α­τί, όπως συ­νέ­βη στις χώ­ρες που εξε­τά­σα­με, οι οποί­ες υι­ο­θέ­τη­σαν ανά­λο­γες με­ταρ­ρυθ­μί­σεις, θα πά­ρει μπρος η ανα­πτυ­ξι­α­κή μη­χα­νή και όλες οι δυ­σκο­λί­ες θα ξε­πε­ρα­στούν εύκο­λα. Ιδι­αί­τε­ρα με­τά το 2050, ή και γρη­γο­ρό­τε­ρα, αν επι­τευ­χθούν μα­κρο­χρό­νια μέ­σοι ρυθ­μοί ανά­πτυ­ξης υψη­λό­τε­ροι του 3%, όταν θα αρ­χί­σει να απο­κλι­μα­κώ­νε­ται η δη­μό­σια επι­δό­τη­ση, οι αισι­ό­δο­ξες προ­ο­πτι­κές θα κρα­τούν τους νέ­ους στη χώ­ρα και η Ελ­λά­δα θα απο­τε­λεί λα­μπρό πα­ρά­δειγ­μα για ανα­φο­ρά και απο­μί­μη­ση.

---

Ο Γε­ώρ­γι­ος Κ. Μπή­τρος είναι Oμό­τι­μος Kαθη­γη­τής Πο­λι­τι­κής Οικο­νο­μί­ας στο Οικο­νο­μι­κό Πα­νε­πι­στή­μιο Αθη­νών. Έχει δη­μο­σι­εύ­σει ερ­γα­σί­ες του σε πολ­λά από τα πιο ανα­γνω­ρι­σμέ­να πε­ρι­ο­δι­κά. Υπήρ­ξε για αρ­κε­τά χρό­νια συ­νεκ­δό­της και Ευρω­παί­ος εκ­δό­της αντί­στοι­χα των πε­ρι­ο­δι­κών Greek Economic Review και Journal of Economic Asymmetries. Θή­τευ­σε ως Επι­στη­μο­νι­κός Συ­νερ­γά­της στο γνω­στό ανά τον κό­σμο National Bureau of Economic Research των ΗΠΑ. Έχει συμ­με­τά­σχει σε δι­ά­φο­ρες επι­τρο­πές και συμ­βού­λια, όπως το Εθνι­κό Γνω­μο­δο­τι­κό Συμ­βού­λιο Έρευ­νας και το Συμ­βού­λιο Οικο­νο­μι­κών Εμπει­ρο­γνω­μό­νων. Συ­νερ­γά­ζε­ται ως κρι­τής με οικο­νο­μο­λο­γι­κά πε­ρι­ο­δι­κά και ερευ­νη­τι­κούς ορ­γα­νι­σμούς, και έχει εκτε­τα­μέ­νη πρα­κτι­κή εμπει­ρία από τη συμ­με­το­χή του σε δι­οι­κη­τι­κά συμ­βού­λια επι­χει­ρή­σε­ων και ορ­γα­νι­σμών. Στα ερευ­νη­τι­κά του εν­δι­α­φέ­ρο­ντα πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται οι μη­χα­νι­σμοί απο­τε­λε­σμα­τι­κής κα­τα­νο­μής των οικο­νο­μι­κών πό­ρων, η δι­άρ­θρω­ση των αγο­ρών και του αντα­γω­νι­σμού, ο ρό­λος των θε­σμών στην οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη, και ιδι­αί­τε­ρα τα τε­λευ­ταία χρό­νια η ορ­γά­νω­ση της δι­α­κυ­βέρ­νη­σης στα πλαί­σια της δη­μο­κρα­τία δυ­τι­κού τύ­που.