Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΥΡΑΣ-"ΖΟΥΜΠΑΣ":ΑΠΟ ΤΟ ΠΥΘΙΟ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ






Χρήστος Μπούρας - ″Ζουμπάς″ από το Πύθιο
Από τους πρώτους αντάρτες του Έβρου
που έπεσαν ηρωικά
στον αγώνα κατά των Γερμανών κατακτητών

Οι δυο φωτογραφίες που έφτασαν στα χέρια μας ήταν η αφορμή για την αναφορά μας στον Χρήστο Μπούρα –″Ζουμπά″, από το Πύθιο ο οποίος έπεσε ηρωικά στον αγώνα κατά των Γερμανών κατακτητών.  Μια ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών για το κίνημα εθνικής αντίστασης στον Έβρο είναι το βιβλίο του καπετάνιου του 81ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Βαγγέλη Κασάπη (Κρίτωνα), «Στον κόρφο της Γκύμπρενας – χρονικό της εθνικής αντίστασης στον Έβρο», το οποίο επιμελήθηκε ο λογοτέχνης –συγγραφέας και αντιστασιακός Νίκος Κυτόπουλος. Είναι μια αυθεντική καταγραφή από έναν πρωταγωνιστή εκείνης της περιόδου με την φροντίδα και την τεκμηρίωση από έναν συναγωνιστή του που δεν είχε την ίδια ακριβώς πολιτική πορεία κι αυτό το στοιχείο είναι ένα ακόμη πλεονέκτημα και προτέρημα αυτού του ιστορικού χρονικού που αφορά ένα σημαντικό κεφάλαιο της νεότερης τοπικής ιστορίας μας.
Από τους πρώτους νεκρούς του κινήματος εθνικής αντίστασης στον Έβρο ήταν ο Χρήστος Μπούρας -″Ζουμπάς″ από το Πύθιο που ήταν από τους πρώτους αντάρτες που έπεσε νεκρός από τις σφαίρες του κατακτητή. Το βιβλίο του Βαγγέλη Κασάπη-Κρίτωνα είναι μια αδιάψευστη μαρτυρία της δράσης του. χαρακτηριστικά είναι τα αποσπάσματα που ακολουθούν:

«…Έτσι φτάσαμε στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιούλη. Αν θυμάμαι καλά, στις 20 του Ιούλη, στην κορυφή του υψώματος Καρταλ Τεπέ του χωριού Ασημένιο έγινε η ιδρυτική, όπως την ονόμασαν, συνδιάσκεψη των πρώτων ανταρτών Έβρου.
Σκοπός –της ήταν η μελέτη της κατάστασης που δημιουργήθηκε έπειτα από τα τρομοκρατικά μέτρα των Γερμανών και τις συλλήψεις συντρόφων και το επίσημο ξεκίνημα του αντάρτικου.
Στην ιδρυτική συνδιάσκεψη πήραν μέρος ο Τζαβέλας Σταυρακάκης, ο Ζήσης Τελάκης ή Ζέπος, ο Πασχάλης Μαρκάκης ή Πάτρας, ο Βλασάκης Βλακακάκης από τη Σιταριά, ο Καρύδας, ο Γεροδήμος, ο Τάκης, ο Λευτέρης Νικολακάκης, ο Πασχάλης Κόρακας από το Ασημένιο. Από τη Θηρέα ο Ηλίας Φαρφάρας κι ο Λιάπτσος. Από τους Πετράδες ο Γιώργης Δρατζίδης, ο Αργύρης Μπούρας ή Ανδρούτσος κι ο Βαγγέλης Πολυσίδης ή Βάγγος. Από το Κωστή ο Πασχάλης Καργάκης κι από το Πύθιο ο Βαΐτσης Καραπαναγιώτης ή Τηλέμαχος, ο Μπούρας Χρήστος ή Σκληρός κι ο Τσαμίτας…
»…Μετά το χτύπημα αυτό ειδοποιήθηκαν αμέσως όλες οι άλλες οργανώσεις των χωριών των οπαδών του Άρη και πήραν τα μέτρα-τους. Ύστερα από δυο μέρες οι Γερμανοί πήγαν στη Θυρέα Διδυμοτείχου κι έκαψαν τα σπίτια των αδελφών Ηλία, Πάνου και Βασίλη Φαρφάρα. Στο Πύθιο έκαψαν το σπίτι του Χρήστου Μπούρα κι άλλα σπίτια συγχωριανών-του. Στους το σπίτι του Δρατσίδη κι άλλα δύο. Όλα όμως αυτά τα σπίτια ήσαν άδεια, δεν είχαν μέσα τίποτα. Οι κάτοικοι πρόλαβαν και τ’ άδειασαν, αφήνοντας μέσα για τα μάτια μερικά κουρέλια, ψάθες, σπασμένα γεωργικά εργαλεία και λίγο γέννημα…

ΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΥΘΙΟ
»Βαΐτσης Καραπαναγιώτης ″Τηλέμαχος″. Χρήστος Μπούρας  ″Ζουμπάς″. Πασχάλης Βουκίδης ″Τζαμίτας″. Ευάγγελος Κατμερίδης ″Φλέσσας″. Θεόδωρος Κατμερίδης  ″Ανανίας″. Περικλής Ζενίδης ″Περχαμπερ″. Νίκος Καζαντζής ″Νικήτας″. Βαΐτσης Σίμογλου ″Κόμης″. Θύμιος Δεληγιάννης ″Πέτσινας″. Οδυσσέας Δεληγιάννης ″Λαέρτης″. Αρχοντής Σαράντης ″Καρπούζας″. Πασχάλης Χαμτζης ″Βουνας″. Θανάσης Μπουτσανάρας ″Θάνος″. Βασίλης Κωστίδης ″Υψηλάντης″. Γιάννης Μπούρας ″Γερομπούρας″. Βαγγέλης Τζαμτζης ″Μωριάς″. Σταύρος Σαρόγλου ″Μακρύς″.

«… Ο Δεκέμβρης του 1942, αν παρθεί υπόψη η αριθμητική δύναμη των ανταρτών και ο οπλισμός-τους, είναι μήνας πλούσιος σε ένοπλη δράση. Σημειώθηκαν σοβαρές επιτυχίες ενάντια στους ντόπιους συνεργάτες των Γερμανών και συγκεκριμένα ενάντια στους ελληνικούς αστυνομικούς σταθμούς χωροφυλακής της υπαίθρου.
»Η πρώτη επίθεση άρχισε το σούρουπο της 5ης Δεκέμβρη 1942 ενάντια στον αστυνομικό σταθμό των Μεταξάδων. Στο χτύπημα αυτό πήραν μέρος δεκαπέντε αντάρτες από τους οποίους μόνο τέσσερις ήσαν οπλισμένοι –δύο με μακρύκανα πολεμικά και δύο με πιστόλια. Οι υπόλοιποι ένδεκα είχαν πέτρες μέσα στους χωριάτικους τορβάδες και καλοπελεκημένα παλούκια που στο σκοτάδι φάνταζαν σαν όπλα.
»Επικεφαλής της ένοπλης αυτής ενέργειας ήταν ο Χρήστος Μπούρας ή Ζουμπάς από το Πύθιο. Ηλιοβασίλεμα κατά τις 5 του Δεκέμβρη ξεκίνησαν από το λημέρι Τσιαντι Ντερε και μετά τρίωρη πορεία έφτασαν στους Μεταξάδες. Μπαίνοντας στο χωριό έγιναν αμέσως αντιληπτοί από τους κατοίκους που βρίσκονταν στις αυλές. Δίχως να σταθούν, δίχως να μιλήσουν, δίχως να χαιρετήσουν κανένα μια και γνώριζαν τα κατατόπια του χωριού, τράβηξαν ίσα στην αστυνομία. Οι αντάρτες που είχαν πέτρες και παλούκια έμειναν απ’ έξω, γύρω από το κτήριο. Οι τέσσερις οπλισμένοι με μακρύκανα και πιστόλια, όρμισαν σα σίφουνας μέσα στην αστυνομία με το δάχτυλο στη σκανδάλη φωνάζοντας : «Ψηλά τα χέρια!».
»Οι έξη χωροφύλακες αιφνιδιάστηκαν. Σήκωσαν τα χέρια. Από κέρβεροι του χωριού μεταβλήθηκαν μονομιάς σε ψωραλέους σκύλους. Άρχισαν τα παρακάλια και οι ευγένειες, που τέλειωσαν με την παράδοση του οπλισμού στους τέσσερις αντάρτες. Με τα έξη όπλα λάφυρα οπλίστηκαν μπροστά στα μάτια των χωροφυλάκων οι άλλοι έξη άοπλοι αντάρτες για να γίνουν τώρα δέκα οι οπλισμένοι. Μετά τον αφοπλισμό του σταθμού έγιναν στους χωροφύλακες οι απαραίτητες συστάσεις να μην ξαναπιάσουν όπλα. Τους συμβούλεψαν να μη γίνουν όργανα των ξένων καταχτητών, γιατί θα το πληρώσουν με τη ζωή-τους και τους άφησαν ελεύθερους. Παράλληλα τους προειδοποίησαν να μην κάνουν την κουταμάρα να βγουν απ’ τον σταθμό πριν φέξει.
»Βγαίνοντας από τον αστυνομικό σταθμό, οι αντάρτες συγκέντρωσαν τους κατοίκους του χωριού Μεταξάδες, στους οποίους μίλησε ο Χρήστος Μπούρας. Ο Μπούρας του έκανε γνωστό ότι αφοπλίστηκαν οι χωροφύλακες και σε συνέχεια τους ανέπτυξε τους σκοπούς του αγώνα. Παρατεταμένα χειροκροτήματα και ζητωκραυγές των χωρικών για την Ελλάδα και τους αντάρτες κάλυψαν το τέλος της ομιλίας του Μπούρα. Σε λίγο έγινε κάτι που δεν περίμενε κανείς. Κάτι ψιθύρισαν μερικοί μεταξύ-τους κι εξαφανίστηκαν. Σε λίγο ξαναφάνηκαν μαζί με άλλους να κουβαλούν και να συγκεντρώνουν στην πλατεία του χωριού τρόφιμα, ρούχα, τσαρούχια, άρβυλα, ό,τι είχε ο καθένας στο σπίτι του.
»Οι αντάρτες συγκινήθηκαν πολύ από την αυθόρμητη πατριωτική αυτή εκδήλωση των Μεταξαδιωτών. Τους ευχαρίστησαν θερμά. Κράτησαν ό,τι τους χρειάζονταν και ό,τι μπορούσαν αν πάρουν μαζί-τους και τα υπόλοιπα τους σύστησαν να βγάλουν μια τριμελή επιτροπή και να τα μοιράσουν στις πιο φτωχές οικογένειες του χωριού.
»Την ίδια νύχτα χτύπησαν άλλα δύο χωριά. Ύστερα από πορεία μιας ώρας, δηλαδή κατά τις δέκα μπήκαν στο Παλιούρι. Κύκλωσαν την αστυνομία. Μπήκαν μέσα οι έξη από τους δέκα οπλισμένους και με τον ίδιο εύκολο τρόπο, όπως καις τους Μεταξάδες, αφόπλισαν τους τέσσερις χωροφύλακες του σταθμού. Και δω δεν παρέλειψαν να τους κάνουν τις ίδιες συστάσεις να μην ξαναοπλιστούν. Με τα καινούργια τώρα λάφυρα, μόνο ένας από τους δεκαπέντε αντάρτες της αποστολής έμεινε δίχως όπλα».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου