"ΙΜΙΑ, ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ" από έναν καλό γνώστη των ελληνο-τουρκικών σχέσεων, που υπογραμμίζει ότι "η διπλωματική ηγεσία στην Άγκυρα δεν ενδιαφέρεται για την εκτόνωση της κρίσης αλλά επιδιώκει την αναμέτρηση"

ΙΜΙΑ,ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ" ΤΟΥ ΑΛΚΗ ΚΟΥΡΚΟΥΛΑ

 

ΑΛΚΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ

 

«ΙΜΙΑ –Κριτική προσέγγιση

του τουρκικού παράγοντα»

 

Η πρωτοφανής για τα περιφερειακά χρονικά τηλεοπτική «κάλυψη» προκάλεσε, όπως ήταν απολύτως φυσικό, τεράστια κενά στην περιγραφή των γεγονότων, των κινήσεων και των δηλώσεων που συγκροτούν την κρίση. Το τηλεοπτικό οπλοστάσιο, με τους εξωφρενικούς προϋπολογισμούς του έχει στη διάθεσή του, δεν κατάφερε να ορίσει το περίγραμμα της κρίσης με τη σαφήνεια που θα το όριζε ο συνήθης και προαιώνιος δημοσιογραφικός εξοπλισμός και η τεχνική της χρονογραφίας (ρεπορτάζ).

Συχνά είχα την εντύπωση ότι η κρίση έδωσε απλώς το πρόσχημα σε ορισμένους πανίσχυρους «επικοινωνιακούς μηχανισμούς», που ήταν έτοιμοι να παραγάγουν συναισθήματα και να τα κατευθύνουν σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Άλλοτε πάλι είχα την εντύπωση ότι οι τηλεοράσεις -τουρκικές και ελληνικές- επαναλάμβαναν το πείραμα με το οποίο ο Όρσον Ουέλς ανακάλυπτε τη δύναμη την οποία δίνει στα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας η δυνατότητα της εξομοίωσης με την πραγματικότητα: η αναπαράσταση.

 

Η έλλειψη συνεννόησης μεταξύ των διαφόρων κέντρων αποφάσεων στην Αθήνα, έλλειψη που οφειλόταν στις πολιτικές συγκρούσεις γύρω από τη διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου, διήγειραν την τουρκική καχυποψία. Κανείς στην Άγκυρα δεν μπορούσε να πιστέψει ότι οι αντιφάσεις των ελληνικών κινήσεων και δηλώσεων οφείλονταν σε εσωτερικούς λόγους.

 

Η Αθήνα ήταν τόσο απορροφημένη από το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, που δεν φαινόταν να αντιλαμβάνεται ότι οι δηλώσεις που έκανε η πολιτική ηγεσία δεν είχαν μοναδικό αποδέκτη τις οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ αλλά καταγράφονταν και από την Άγκυρα, σαν ενδείξεις της ελληνικής πολιτικής. Οι πληροφορίες που έφταναν από στρατιωτικές πηγές στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντέφασκαν με την εικόνα που σκιαγραφούσε η ελληνική διπλωματία και η ελληνική πολιτική ηγεσία. Έτσι είχε δημιουργηθεί σύγχυση…

 

Τρεις παράγοντες συνέβαλαν στην απόφαση να κλιμακωθεί η κρίση: Η τουρκική διπλωματία είχε βρει την ευκαιρία να προβάλει την άποψη ότι το Αιγαίο είναι επικίνδυνη περιοχή, γεμάτη άλυτα προβλήματα, για να προωθήσει την άποψη του εφ’ όλης της ύλης διαλόγου που επιδίωκε· οι στρατιωτικοί –κυρίως- έβρισκαν την ευκαιρία να θέσουν το νέο θέμα των βραχονησίδων, για να πετύχουν την επαναδιαπραγμάτευση των θεμάτων που τους ενοχλούσαν στο Αιγαίο, ενώ η Τ. Τσιλέρ έβρισκε μια ανέλπιστη ευκαιρία να στηρίξει την εξουσία της.

 

Το ύφος των δηλώσεων, οι μεταδόσεις των τουρκικών τηλεοράσεων, όλη η ατμόσφαιρα άλλαζε πλέον με φοβερή ταχύτητα. Άρχιζε μια «μακρά και επικίνδυνη περίοδος έντασης» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η παρατεταμένη πολιτική κρίση είχε μειώσει επικίνδυνα τα περιθώρια ελιγμών της πολιτικής ηγεσίας. Κανείς δεν μπορούσε πλέον να δείξει ότι υποχωρεί. Αντίθετα, άνοιγε ο δρόμος της υπερεθνικιστικής άμιλλας.

 

Γίνεται πλέον σαφές ότι η διπλωματική ηγεσία στην Άγκυρα δεν ενδιαφέρεται για την εκτόνωση της κρίσης αλλά επιδιώκει την αναμέτρηση…