Υπάρ­χει μια πα­γι­ω­μέ­νη σχέ­ση με­τα­ξύ του κλά­δου των εται­ρει­ών συμ­βού­λων και του τρό­που δι­α­χεί­ρι­σης των επι­χει­ρή­σε­ων και των κρα­τών σή­με­ρα, η οποία πρέ­πει να αλ­λά­ξει

Υπάρ­χει μια πα­γι­ω­μέ­νη σχέ­ση με­τα­ξύ του κλά­δου των εται­ρει­ών συμ­βού­λων και του τρό­που δι­α­χεί­ρι­σης των επι­χει­ρή­σε­ων και των κρα­τών σή­με­ρα, η οποία πρέ­πει να αλ­λά­ξει. Η Mariana Mazzucato και η Rosie Collington δεί­χνουν ότι η εξάρ­τη­ση των οικο­νο­μι­ών μας από εται­ρεί­ες όπως η McKinsey, η Boston Consulting Group, η Bain Company, η PwC, η Deloitte, η KPMG και η EY εμπο­δί­ζει την και­νο­το­μία, πε­ρι­πλέ­κει την εται­ρι­κή και πο­λι­τι­κή λο­γο­δο­σία και εμπο­δί­ζει τη συλ­λο­γι­κή μας απο­στο­λή να στα­μα­τή­σου­με την κλι­μα­τι­κή κα­τα­στρο­φή.

Το Η Με­γά­λη Φε­νά­κη πε­ρι­γρά­φει την εξα­πά­τη­ση του κλά­δου των εται­ρει­ών συμ­βού­λων στις συμ­β

ά­σεις που συ­νά­πτουν με τις απο­δυ­να­μω­μέ­νες και απο­στρε­φό­με­νες τον κίν­δυ­νο κυ­βερ­νή­σεις και επι­χει­ρή­σεις που με­γι­στο­ποι­ούν την αξία των με­τό­χων. Ανα­πτύ­χθη­κε από τις δε­κα­ε­τί­ες του 1980 και του 1990 στον από­η­χο των με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων τό­σο της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης δε­ξι­άς όσο και των προ­ο­δευ­τι­κών πο­λι­τι­κών του Τρί­του Δρό­μου και ευδο­κι­μεί από τα δει­νά του σύγ­χρο­νου κα­πι­τα­λι­σμού, από τη χρη­μα­τι­στι­κο­ποί­η­ση και την ιδι­ω­τι­κο­ποί­η­ση μέ­χρι την κλι­μα­τι­κή κρί­ση. Είναι δυ­να­τή λό­γω της μο­να­δι­κής δύ­να­μης που ασκούν οι με­γά­λες εται­ρεί­ες συμ­βού­λων μέ­σω εκτε­τα­μέ­νων συμ­βά­σε­ων και δι­κτύ­ων –ως σύμ­βου­λοι, νο­μι­μο­ποι­η­τές και εξω­τε­ρι­κοί συ­νερ­γά­τες– και της ψευ­δαί­σθη­σης ότι απο­τε­λούν αντι­κει­με­νι­κές πη­γές εμπει­ρο­γνω­μο­σύ­νης και ικα­νό­τη­τας. Ακό­μα χει­ρό­τε­ρα, οι κα­λύ­τε­ροι και ευφυ­έ­στε­ροι πτυ­χι­ού­χοι μας συ­χνά απο­μα­κρύ­νο­νται από τις δη­μό­σι­ες υπη­ρε­σί­ες προς τις συμ­βου­λευ­τι­κές υπη­ρε­σί­ες. Με όλους αυτούς τους τρό­πους, η Με­γά­λη Φε­νά­κη απο­δυ­να­μώ­νει τις επι­χει­ρή­σεις μας, αδρα­νο­ποιεί τις κυ­βερ­νή­σεις μας και στρε­βλώ­νει τις οικο­νο­μί­ες μας.

Οι Mazzucato και Collington κα­ταρ­ρί­πτουν με δε­ξι­ο­τε­χνία τον μύ­θο ότι οι εται­ρεί­ες συμ­βού­λων προ­σθέ­τουν πά­ντα αξία στην οικο­νο­μία. Με μια πλη­θώ­ρα πρω­τό­τυ­πων ερευ­νών, επι­χει­ρη­μα­το­λο­γούν έξο­χα υπέρ της επέν­δυ­σης και της συλ­λο­γι­κής νο­η­μο­σύ­νης στο εσω­τε­ρι­κό όλων των ορ­γα­νι­σμών και των κοι­νο­τή­των και υπέρ ενός νέου συ­στή­μα­τος στο οποίο ο δη­μό­σι­ος και ο ιδι­ω­τι­κός το­μέ­ας ερ­γά­ζο­νται και­νο­τό­μα για το κοι­νό κα­λό. Πρέ­πει να επα­να­προσ­δι­ο­ρί­σου­με τον ρό­λο των συμ­βού­λων και να ξα­να­χτί­σου­με οικο­νο­μί­ες και κρά­τη που εκ­πλη­ρώ­νουν τον σκο­πό τους.

---

Η Mariana Mazzucato είναι Κα­θη­γή­τρια στα Οικο­νο­μι­κά της Και­νο­το­μί­ας και της Δη­μό­σι­ας Αξί­ας στο Πα­νε­πι­στη­μι­α­κό Κο­λέ­γιο του Λον­δί­νου (UCL), όπου είναι Ιδρύ­τρια/Δι­ευ­θύ­ντρια του Institute for Innovation and Public Purpose. Eίναι πρό­ε­δρος του Συμ­βου­λίου του Πα­γκό­σμιου Ορ­γα­νι­σμού Υγεί­ας για τα Οικο­νο­μι­κά της Υγεί­ας για Όλους. Η ευρέ­ως δη­μο­σι­ευ­μέ­νη έρευ­νά της εστι­ά­ζει στη σχέ­ση ανά­με­σα στη δη­μό­σια πο­λι­τι­κή, την και­νο­το­μία και την οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη και συμ­βου­λεύει τους υπεύ­θυ­νους χά­ρα­ξης δη­μό­σι­ας πο­λι­τι­κής σε όλον τον κό­σμο για το πώς να κα­τευ­θύ­νουν την και­νο­το­μία ώστε να πα­ρά­γει ανά­πτυ­ξη που είναι πιο συ­μπε­ρι­λη­πτι­κή και βι­ώ­σι­μη. Είναι συγ­γρα­φέ­ας του κα­τα­ξι­ω­μέ­νου The Entrepreneurial State: Debunking Private vs. Public Sector Myths και του Rethinking Capitalism: Economics and Policy for Sustainable and Inclusive Growth (με τον M. Jacobs). Κέρ­δι­σε το βρα­βείο New Statesman SPERI στην Πο­λι­τι­κή Οικο­νο­μία το 2014, το Hans-Matthöfer-Preis το 2015 και το Leontief Prize for Advancing the Frontiers of Economic Thought το 2018. Το New Republic την χα­ρα­κτή­ρι­σε «μια από τους τρεις ση­μα­ντι­κό­τε­ρους με­λε­τη­τές της και­νο­το­μί­ας».

Είναι συγ­γρα­φέ­ας των βι­βλί­ων The Value of Everything: Making and Taking in the Global Economy (Marianna Mazzucato, Η Αξία των Πά­ντων. Δη­μι­ουρ­γία και Εξό­ρυ­ξη Αξί­ας στην Πα­γκό­σμια Οικο­νο­μία, εκδ. Επί­κε­ντρο, 2021), The Entrepreneurial State: Debunking Public vs. Private Sector Myths (Mariana Mazzucato, Το Επι­χει­ρη­μα­τι­κό Κρά­τος. Ανα­τρέ­πο­ντας Μύ­θους, Κρι­τι­κή, 2015), και, πιο πρό­σφα­τα, Mission Economy: A Moonshot Guide to Changing Capitalism (Mariana Mazzucato, Η Οικο­νο­μία της Απο­στο­λής. Ένας Φι­λό­δο­ξος Οδη­γός για να Αλ­λά­ξου­με τον Κα­πι­τα­λι­σμό, Επί­κε­ντρο, 2021).

Η Rosie Collington είναι υπο­ψή­φια δι­δά­κτωρ στο UCL Institute for Innovation and Public Purpose, όπου ερευ­νά την πο­λι­τι­κή οικο­νο­μία της εξω­τε­ρι­κής ανά­θε­σης. Έχει γρά­ψει για τις συμ­βου­λευ­τι­κές υπη­ρε­σί­ες και άλ­λα θέ­μα­τα σε μέ­σα όπως η Guardian, το OpenDemocracy και η Independent. Η επι­στη­μο­νι­κή της έρευ­να έχει δη­μο­σι­ευ­τεί από το New Political Economy και το Institute for New Economic Thinking, ενώ έχει δι­ε­ξά­γει πο­λι­τι­κή έρευ­να για δι­ά­φο­ρους ορ­γα­νι­σμούς, όπως το British Heart Foundation και το Common Wealth.

Ο Κώ­στας Π. Ανα­γνω­στό­που­λος είναι πο­λι­τι­κός μη­χα­νι­κός και οικο­νο­μο­λό­γος, με με­τα­πτυ­χι­α­κές σπου­δές στην επι­χει­ρη­σι­α­κή έρευ­να και τα πλη­ρο­φο­ρι­α­κά συ­στή­μα­τα δι­οί­κη­σης. Είναι κα­θη­γη­τής στο Τμή­μα Μη­χα­νι­κών Πα­ρα­γω­γής και Δι­οί­κη­σης του Δ.Π.Θ. Δι­ε­τέ­λε­σε Πρό­ε­δρος-Γε­νι­κός Δι­ευ­θυ­ντής του Εθνι­κού Ιν­στι­τού­του Ερ­γα­σί­ας και Αν­θρώ­πι­νου Δυ­να­μι­κού. Υπήρ­ξε μέ­λος της συ­ντο­νι­στι­κής επι­τρο­πής κα­τά­λη­ψης του Πο­λυ­τε­χνείου Θεσ­σα­λο­νί­κης το 1973 και φυ­λα­κί­στη­κε από τη δι­κτα­το­ρία. Το επι­στη­μο­νι­κό έρ­γο του πε­ρι­λαμ­βά­νει πε­ρί τις δι­α­κό­σι­ες ερ­γα­σί­ες δη­μο­σι­ευ­μέ­νες σε επι­στη­μο­νι­κά πε­ρι­ο­δι­κά, συλ­λο­γι­κούς τό­μους και πρα­κτι­κά συ­νε­δρί­ων. Έχει δη­μο­σι­εύ­σει επί­σης έξι δι­δα­κτι­κά εγ­χει­ρί­δια και πε­ρισ­σό­τε­ρα από δι­α­κό­σια άρ­θρα στον ημε­ρή­σιο και πε­ρι­ο­δι­κό τύ­πο.

---

«Ένα ισχυ­ρό κα­τη­γο­ρη­τή­ριο για έναν αμ­φι­λε­γό­με­νο κλά­δο. Αυτό το βι­βλίο πρέ­πει να δι­α­βα­στεί σε όλο τον κό­σμο και να δώ­σει το έναυ­σμα για μια συ­ζή­τη­ση που έχει κα­θυ­στε­ρή­σει εδώ και και­ρό: Χρει­α­ζό­μα­στε πραγ­μα­τι­κά όλους αυτούς τους συμ­βού­λους;» — Rutger Bregman, συγ­γρα­φέ­ας των Utopia for Realists και Humankind

«Συ­ναρ­πα­στι­κό ... Οι Mazzucato και Collington εξε­τά­ζουν πώς προ­έ­κυ­ψε αυτή η εκ­πλη­κτι­κή πα­γκό­σμια άνο­δος των συμ­βου­λευ­τι­κών υπη­ρε­σι­ών. Η βα­σι­κή ιδέα βρί­σκε­ται στον τίτ­λο του βι­βλίου — Η Με­γά­λη Φε­νά­κη ... η εξα­πά­τη­ση προ­κύ­πτει από την ικα­νό­τη­τα να δη­μι­ουρ­γεί­ται η εντύ­πω­ση της αξί­ας. ... Οι Mazzucato και Collington είναι έτοι­μες να πουν τι πρέ­πει να γί­νει: ένα νέο όρα­μα για τη δη­μό­σια δι­οί­κη­ση: επεν­δύ­σεις στην εσω­τε­ρι­κή κυ­βερ­νη­τι­κή ικα­νό­τη­τα και τη δη­μι­ουρ­γία ικα­νο­τή­των, εν­σω­μά­τω­ση της μά­θη­σης και αξι­ο­λό­γη­σή της στις συμ­βά­σεις και εντο­λή για δι­α­φά­νεια και απο­κά­λυ­ψη των συ­γκρου­ό­με­νων συμ­φε­ρό­ντων». — Michael Marmot, The Lancet

«Όπως υπο­δη­λώ­νει ο τίτ­λος του βι­βλίου αυτού, η συμ­βου­λευ­τι­κή είναι, του­λά­χι­στον εν μέ­ρει, μια εξα­πά­τη­ση. Η δου­λειά ενός συμ­βού­λου είναι να πεί­σει τους ανή­συ­χους πε­λά­τες ότι έχει τις απα­ντή­σεις, είτε αυτό είναι αλή­θεια είτε όχι». — Hettie O’Brien, Guardian

«Οι συγ­γρα­φείς πα­ρέ­χουν αμέ­τρη­τα πει­στι­κά πα­ρα­δείγ­μα­τα για τον κίν­δυ­νο της υπερ­βο­λι­κής εμπι­στο­σύ­νης του κοι­νού στον κλά­δο των εται­ρει­ών συμ­βού­λων ... Η Με­γά­λη Φε­νά­κη προ­βάλ­λει ένα ισχυ­ρό επι­χεί­ρη­μα για ένα θέ­μα για το οποίο οι πε­ρισ­σό­τε­ροι άν­θρω­ποι γνω­ρί­ζουν ελά­χι­στα, αλ­λά –δε­δο­μέ­νης της τε­ρά­στι­ας επιρ­ρο­ής του κλά­δου των εται­ρει­ών συμ­βού­λων– έχουν δι­καί­ω­μα να το κα­τα­νο­ή­σουν και να το ελέγ­ξουν. Ένα απο­τε­λε­σμα­τι­κό, ση­μα­ντι­κό και εξαι­ρε­τι­κά ευα­νά­γνω­στο βι­βλίο». — Hilary Lamb, ET Magazine

«Η Με­γά­λη Φε­νά­κη του τίτ­λου του βι­βλίου δεν είναι έγκλη­μα — είναι μια εξα­πά­τη­ση. Οι εται­ρεί­ες συμ­βού­λων και οι εξω­τε­ρι­κοί συ­νερ­γά­τες, υπο­στη­ρί­ζει η Mazzucato, γνω­ρί­ζουν λι­γό­τε­ρα από όσα ισχυ­ρί­ζο­νται, κο­στί­ζουν πε­ρισ­σό­τε­ρο από όσο φαί­νε­ται και –μα­κρο­πρό­θε­σμα– εμπο­δί­ζουν τον δη­μό­σιο το­μέα να ανα­πτύ­ξει εσω­τε­ρι­κές ικα­νό­τη­τες». — Henry Mance, Financial Times