Στις 11 Δεκεμβρίου 1918, πριν 90 χρόνια, γεννιόταν στο Κισλοβόντσκ του Καυκάσου ο Αλεξάντερ Σολζενίτσιν, πιθανόν ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της Σοβιετικής Ένωσης – Ρωσίας.
Για τους μεν ενσάρκωνε την καταπιεσμένη συνείδηση του ρωσικού λαού, για τους δε είναι ένας από τους κορυφαίους εχθρούς του κράτους. Ένας, που κατόρθωσε να διαταράξει την καθημερινότητα του σοβιετικού σοσιαλισμού.
Ο κόσμος του ορφανού Αλεξάντερ είναι οι φτωχογειτονιές. Η μητέρα του είναι αναγκασμένη να δέχεται τις πιο τιποτένιες για να τον αναθρέψει. Σε ηλικία 41 ετών πεθαίνει από φυματίωση. Ο Αλεξάντερ –που στο μεταξύ έχει ολοκληρώσει με επιτυχία τις σπουδές του στα μαθηματικά και τη φυσική στη Μόσχα- βρίσκεται στο μέτωπο.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος χαρίζει στον Σολζενίτσιν πάρα πολλά παράσημα και μάλιστα προάγεται σε συνταγματάρχη. Το 1945 η ζωή του μεταβάλλεται ριζικά: η λογοκρισία κατάσχει μια επιστολή, στην οποία επικρίνει τον Στάλιν. Συλλαμβάνεται και μεταφέρεται στην τρομερή φυλακή «Λουμπγιάνκα» της Μόσχας. Με την κατηγορία της αντισοβιετικής προπαγάνδας καταδικάζεται σε οχτώ καταναγκαστικά έργα. Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης εργάζεται όπως ο Ιβάν Ντενίσοβιτς, ο ήρωας του μυθιστορήματος του, που θα τον κάνει διάσημο, ως χτίστης. Οι πολιτικοί κρατούμενοι εργάζονται 12 με 14 ώρες την ημέρα για να μπορέσουν να εκπληρώσουν το πλάνο τους. Κι αν δεν το καταφέρουν, παίρνουν μικρότερες μερίδες φαγητού, με τις οποίες είναι αδύνατον να επιβιώσει κανείς κάτω από τόσο σκληρές συνθήκες. Παρόλα αυτά ο Σολζενίτσιν βρίσκει τη δύναμη να γράφει ποιήματα, αν και στους φυλακισμένους δεν επιτρέπεται να έχουν χαρτί και μολύβι.
Μετά την αποφυλάκισή του το 1953 υποχρεώνεται να εγκατασταθεί στο Καζαχστάν της Κεντρικής Ασίας όπου διδάσκει μαθηματικά. Κι όταν υπό τον Χρουτσώφ αποκαλύπτονται τα εγκλήματα της σταλινικής περιόδου, ο συγγραφέας ζητάει την αναθεώρηση της υπόθεσής του. Ο Σολζενίτσιν αποκαθίσταται. Μεταξύ του 1956 και 1958 γράφει το μυθιστόρημα «Μια μέρα της ζωής του Ιβάν Ντενίσοβιτς» αι στέλνει τα χειρόγραφα στη σύνταξη του περιοδικού «Νοβιμίρ». Με επιτυχία.
Στις 19 Νοεμβρίου 1962 δημοσιεύεται για πρώτη και τελευταία φορά ένα βιβλίο του Σολζενίτσιν στη Σοβιετική Ένωση. Θα παραμείνει μια αξιομνημόνευτη μέρα.
Όχι μόνο για την ανακάλυψη ενός λογοτέχνη αλλά και γιατί για πρώτη φορά ο κόσμος θα πληροφορηθεί τις φρικαλεότητες των σταλινικών στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Η περίοδος όμως της φιλελευθεροποίησης τελειώνει γρήγορα. Το 1965 η ΚΑ-ΓΚΕ-ΜΠΕ κατάσχει όλο το αρχείο του συγγραφέα. Το 1969 διαγράφεται από την ένωση συγγραφέων. Οι διαμαρτυρίες προσωπικοτήτων από τη Δύση παρουσιάζονται από τον σοβιετικό τύπο ως «ξεδιάντροπη πρόκληση των εχθρών του λαού». Ακόμη και η απονομή του βραβείου Νόμπελ το 1970 στον Σολζενίτσιν θεωρείται πρόκληση. Καις τον βραβευθέντα απαγορεύεται να παραβρεθεί στην απονομή.
Μια φίλη του αυτοκτονεί, αφού πρώτα πρόδωσε στη μυστική υπηρεσία την κρυψώνα των χειρογράφων του «Αρχιπελάγους Γκουλάγκ». Τελικά το έργο δημοσιεύεται στη Δύση και πολύ σύντομα καθιερώνεται ως ένα από τα σημαντικότερα βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Αν και η κατάσταση γίνεται επικίνδυνη για τον Σολζενίτσιν, αυτός αρνείται να μεταναστεύσει. Τον συλλαμβάνουν και με τη βία τον φορτώνουν σε ένα αεροπλάνο για το εξωτερικό.
Θα ζήσει αρκετά χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Από ’κει θα παρακολουθήσει τις συγκλονιστικές εξελίξεις της κατάρρευσης της άλλοτε κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης και του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Θα επιστρέψει και πάλι στη Μόσχα και στη Ρωσία.
Το 2007 θα τύχει ειδικής βράβευσης από τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Αλεξάντερ Σολζενίτσιν έφυγε από τη ζωή έναν χρόνο μετά το 2008,πριν 15 χρόνια, σε ηλικία 90 ετών!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου