Λουίς Μπουνουέλ, "ο μαέστρος του έντιμου προσωπικού και προκλητικού κινηματογράφου"!-125(1900-2025) χρόνια από τη γέννηση του!

 

Ο Λουίς Μπουνουέλ γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 1900, πριν 125 χρόνια στην Καλάντα της Ισπανίας.

Με το σκηνοθετικό του έργο γίνεται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους ενός ιδιαίτερου κινηματογραφικού είδους : ο Μπουνουέλ είναι ο μαέστρος του έντιμου, προσωπικού και προκλητικού κινηματογράφου. Οι ταινίες του θα αγαπηθούν και θα επικριθούν με το ίδιο πάθος κι απ’ τις δύο πλευρές. Κοντά σ’ αυτά προστίθεται το μυστηριώδες, το σουρεαλιστικό στοιχείο της δημιουργίας του, ένα στοιχείο που θα τύχει της ιδιαίτερης αγάπης του απαιτητικού κινηματογραφόφιλου κοινού.

Ο Λουίς είναι το πρώτα από τα εφτά παιδιά μιας πλούσιας οικογένειας. Αυτά που τον χαρακτηρίζουν από τα παιδικά του χρόνια είναι η εξυπνάδα, η ανεξάντλητη ενέργεια και η διάθεση ελευθερίας. Στοιχεία που συνδυαζόμενα με τις εμπειρίες από το καταπιεστικό εκπαιδευτικό σύστημα του ιησουϊτικού κολλεγίου μας δίνουν την ολοκληρωμένη εικόνα του ψυχισμού και του χαρακτήρα του.

Στο πανεπιστήμιο της Μαδρίτης γνωρίζεται με τους καλλιτέχνες Ορτέγκα ι Γκάσσετ, Ραφαέλ Αλμπέρτι, Γκαρσία Λόρκα και Σαλβαντόρ Νταλί, με τον οποίο θα συνδεθεί φιλικά.

Μια επίσκεψη σε κινηματογράφο δημιουργεί στον καλλιτέχνη τέτοια εντύπωση, ώστε σύντομα να ιδρύσει την πρώτη ισπανική κινηματογραφική λέσχη και να κάνει μόνος του ταινίες.

Ο Μπουνουέλ σκηνοθετεί για πρώτη φορά το 1928: η ταινία έχει τον τίτλο «Το ανδαλουσιανό σκυλί» και ολοκληρώνεται με την ουσιαστική συνεργασία του Νταλί. Σ’ αυτή την ταινία εκφράζεται έκδηλα η προτίμηση του σκηνοθέτη για την τέχνη του σουρεαλισμού. Η κινηματογραφική γλώσσα του Μπουνουέλ διακρίνεται από έναν ελεύθερο συνδυασμό εικόνας και σκέψεων, γεγονός που του επιτρέπει να εκδηλώσει απερίφραστα το μαύρο χιούμορ, την κριτική του κοσμοαντίληψη και την ιδιαίτερη άποψή του για τη σεξουαλικότητα. Με την ταινία του «Η χρυσή εποχή» του 1930 διακηρύσσει τις θέσεις περί του σεξουαλικού πάθους, όπου παρατηρούμε τις σαφείς επιρροές του ντε Σαντ, ενώ η πρεμιέρα συνιστά για την εποχή της σκάνδαλο πρώτου μεγέθους.

Και στις άλλες ταινίες του ο Μπουνουέλ επιμένει στην ίδια θεματική, η οποία όμως τώρα αντιμετωπίζεται υπό το πρίσμα των κοινωνικοπολιτικών αντιλήψεών του. Ειδικά οι ταινίες του «Βιριντιάνα», «Μπέλε ντε γιουρ» και «Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας» αποτελούν ορόσημα στην ιστορία του κριτικού κινηματογράφου.

Όταν ο Λουίς Μπουνουέλ θα πεθάνει το 1983, θα αφήσει πίσω του 5 χρόνια πετυχημένης σκηνοθετικής παρουσίας στην Ισπανία, τη Γαλλία και το Μεξικό. Οι ταινίες του είναι πρωτότυπες και προκλητικές. Πολλοί τον εξύβρισαν, τον επαίνεσαν και αρκετοί τον χαρακτήρισαν τρελό. Ο συγγραφέας Χένρι Μίλλερ, ο ίδιος πάντα ανοιχτός στη δημόσια πρόκληση, υπεράσπισε τον Μπουνουέλ με το επιχείρημα, ότι η πιθανή «τρέλα» του Ισπανού δεν είναι κάτι το σύμφυτο του χαρακτήρα του αλλά συστατικό του πολιτισμού μας.

Ο ίδιος αρκετές φορές περιέγραψε με σαφήνεια τις ηθικές του απόψεις: γι’ αυτόν η ηθική των μεσαίων στρωμάτων είναι ανήθικη, γιατί ακριβώς βασίζεται στην κοινωνική αδικία. «Ο μοναδικός δρόμος που μπορεί να τραβήξει ο άνθρωπος», θα πει κάποτε ο Λουίς Μπουνουέλ, «είναι ο δρόμος της αντίστασης».

...........................................................................................................................................

Είχε δημοσιευτεί στον "Βορέα"(τεύχος 56) τον Φεβρουάριο 2010. πριν 15 χρόνια!