Λόγος περί μπάρας και στερεοτύπων μειονοτικής πολιτικής

Πολλοί ήταν αυτοί που στους σχολιασμούς τους, με αφορμή την υποψηφιότητα της κυρίας Γκιουλμπεγιάζ Καραχασάν στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση της Ξάνθης-Καβάλας-Δράμας, κατά κύριο λόγο στους τηλεοπτικούς σταθμούς, έκαναν λόγο για την ύπαρξη της μπάρας που απέκλειε τον ορεινό όγκο της Ξάνθης από τον υπόλοιπο κόσμο και ήταν ένα σύμβολο απομόνωσης της μουσουλμανικής μειονότητας και των όποιων σε βάρος της εφαρμοζόμενων από το ελληνικό κράτος περιοριστικών πολιτικών!!! Κανείς βέβαια από τους έγκριτους πολιτικούς αναλυτές και σχολιαστές και από τους πολιτικούς εκπροσώπους μας δεν υποστήριξε την άποψη περί της πραγματικότητας και της αλήθειας για την ύπαρξη όχι της μιας της συγκεκριμένης μπάρας αλλά των πάρα πολλών μπαρών, που είχαν τοποθετηθεί σε πάρα πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας που γειτνίαζαν με τις χώρες, οι οποίες στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, σύμφωνα με την ισχύουσα κρατική κυρίαρχη ορολογία, αποκαλούνταν "Σιδηρούν Παραπέτασμα". Το μετεμφυλιακό και μεταπολεμικό περιβάλλον είχε να αντιμετωπίσει τους δικούς του δαίμονες και είχε θέσει ολόκληρες περιοχές υπό το καθεστώς των επιτηρούμενων ζωνών. Χωρίς την άδεια των τοπικών αστυνομικών και στρατιωτικών αρχών κανείς δεν μπορούσε να εξέλθει και να εισέλθει. Η επίδειξη της αστυνομικής ταυτότητας ήταν επιβαλλόμενη και αναγκαία για τους κατοίκους της περιοχής και όσες φορές κατά τον γενόμενο από τους στρατιώτες έλεγχο τύχαινε αν έχουν ξεχάσει την αστυνομική ταυτότητα ή το οποιοδήποτε έγγραφο ταυτοπροσωπίας, τότε έπρεπε να κατέβουν από το μεταφορικό μέσο και αναγκάζονταν να μην συνεχίσουν το ταξίδι τους. Ακόμη και μια φιλική επίσκεψη οικείων ή συγγενικών προσώπων στις συγκεκριμένες περιοχές έπρεπε να τελεί σε γνώση των αστυνομικών αρχών, οι οποίες ενέκριναν και τις σχετικές άδειες. Αυτό ίσχυε για όλους. Ήταν ένα μέτρο καθολικής ισχύος και καταναγκασμού και αφορούσε όλους τους Έλληνες πολίτες ανεξαρτήτως θρησκευτικού δόγματος και φυλής.

Ο περιορισμός των ελευθεριών και υπό αυτή τη μορφή είναι κάτι που το έχουμε βιώσει. Ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας. Δυστυχώς κάποιοι για λόγους παραπληροφόρησης, ψευδεπίγραφου συμβολισμού και εντυπωσιασμού περιόρισαν τη γεωγραφική ισχύ του μέτρου μόνο στην Ξάνθη και στα "Πομακοχώρια", στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο Εχινός. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι μπάρα υπήρχε και στο Μικρό Δέρειο. Υπήρχε και στη γέφυρα Κομάρων για την περιοχή του Τριγώνου. Υπήρχε παραδείγματος χάριν στο Νέο Πετρίτσι Σερρών. Οι δυο ζώνες επιτήρησης είναι σαφές ότι αφορούσαν περιοχές με αμιγή μουσουλμανικό πληθυσμό. Το αντίθετο ισχύει για τις άλλες δυο που κατοικούνταν από αμιγή χριστιανικό πληθυσμό. Το κοινό τους στοιχείο είναι ότι βρίσκονταν στα Ελληνο-Βουλγαρικά σύνορα που ήταν και το σημείο συνάντησης των δυο στρατοπέδων, του δυτικού με το ανατολικό σε μια περίοδο ιδιαίτερα θερμή όπως αυτή του Ψυχρού Πολέμου.

Το πώς, λοιπόν, η μπάρα αντί να συμβολίζει τη μετεμφυλιακή και μεταπολεμική περίοδο, χαρακτηρίστηκε ως ένα εμβληματικό τεχνητό σύμβολο μιας κραυγαλέας αντιδημοκρατικής πολιτικής έναντι του μουσουλμανικού πληθυσμού είναι ένα θέμα προς διερεύνηση ή ένα παράδειγμα υπερβολής και παραπληροφόρησης όλων όσων στο όνομα της δημιουργίας ψευδών εντυπώσεων επιδίωξαν να προκαλέσουν δημοσιότητα αλλά και συναισθήματα ενοχής για την απουσία πολιτικών ισονομίας και ισοπολιτείας. Μέγα θέμα η μειονοτική πολιτική που εφάρμοσε κατά περιόδους το ελληνικό κράτος με τους μηχανισμούς του.

Δεν είναι του παρόντος κι ούτε ένα σχόλιο μπορεί να χωρέσει ελλείμματα και παραλείψεις δεκαετιών και να αποτυπώσει το μέγεθος, την ουσία και το βάρος του προβλήματος. Γιατί υφίσταται και μέγεθος αλλά και βάθος και όλους μας θα πρέπει να μας προβληματίζει και να μας ευαισθητοποιεί.

Το δυστύχημα, όμως, είναι ότι οι μπάρες μπορεί να έχουν σταματήσει να υφίστανται ως ένα τεχνητό εμπόδιο, συνεχίζουν όμως να υπάρχουν στα μυαλά πολλών ανθρώπων κι από ‘κει είναι δύσκολο να φύγουν. Για να συμβεί αυτό θα χρειαστεί πολλή προσπάθεια σε βάθος χρόνου και για όση διάρκεια απαιτηθεί, ώστε να υπάρξουν νέες συνθήκες, νέοι ορίζοντες με ανοιχτά μυαλά. Δυστυχώς όμως κάποιοι ζουν με και από το παρελθόν. Είναι στην κυριολεξία κολλημένοι σ’ αυτό. Δεν είναι απλώς ένα θέμα αντιλήψεων και νοοτροπιών. Για κάποιους επαγγελματίες είναι ένας τρόπος επιβίωσης και πλουτισμού. Αυτή τη δυνατότητα θα την αξιοποιήσουν, θα την εκμεταλλευτούν μέχρι τελευταίας ρανίδας της φαύλης ύπαρξής τους.

Το ευτύχημα είναι ότι όλοι αυτοί οι χειρισμοί είναι σε γνώση όχι μόνο της κεντρικής διοίκησης αλλά και των τοπικών παραγόντων που ξέρουν κι από μπάρες κι από ειδικού τύπου συνθήκες που θα ήθελαν να εξασφαλίσουν κάποιοι εγκλωβισμένοι σε αφελέστατα σενάρια που δεν έχουν καμία απολύτως πιθανότητα και τύχη. Η ζωή όμως τρέχει και αδιαφορεί για τη δική μας μελαγχολία ή άγνοια για τη δυναμική της. Μας αφήνει πίσω και διαμορφώνει νέα δεδομένα για όλους μας ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής και θρησκείας. Σε έναν κόσμο που αλλάζει ταχύτατα κάποιοι αντί να προετοιμάζονται να υποδεχθούν τις αλλαγές επέλεξαν αν μείνουν κολλημένοι στα σχήματα και τις μυθοπλασίες του παρελθόντος.