Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2012

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ



ΝΕΟΚΛΗΣ ΣΑΡΡΗΣ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΛΑΙΣΙΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Η ΕΝΔΗΜΙΚΗ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ
ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ


Η ενδημική παθογένεια των ελληνοτουρκικών σχέσεων δεν είναι υπόθεση, είναι μια θέση που προϋποθέτει εντελεχέστερη επίγνωση της συμπτωματολογίας της όπως εκδηλώνεται διαμέσου της επαχθούς κληρονομιάς που επάγει ο ιστορικός χρόνος στους δυο λαούς … η εθνική τους ταυτότητα οριοθετείται στην αντίστροφη προοπτική του ενός προς τον άλλο, η υπαρξιακή τους ιδιαιτερότητα πρέπει ν’ αναζητηθεί πέρα από τις ορίζουσες της κυρίως πολιτικής δράσης … οι εργασίες που περιορίζονται σε μια ανάλυση της αντιμαχίας με την επεξεργασία δεδομένων της πολιτικής έκφρασης οικονομικών και στρατιωτικών στοιχείων, αποψιλωμένων από κάθε ζωντανή παρουσία της κοινωνικής σύνθεσης, κινδυνεύουν να παραμείνουν αποσπασματικές. Μια απόπειρα ερμηνείας της ελληνοτουρκικής ρήξης διαμέσου της μεθοδολογίας που ακολουθεί η επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων αφήνει περιθώρια σε αφορισμούς του τύπου ότι οι λαοί δεν αντιστρατεύονται ο ένας τον άλλο και πως ξενικοί παράγοντες και ιδιοτέλειες ταξικές προκαλούν σύγκρουση.
Μια παρόμοια ρητορεία υποδηλώνει αμηχανία και άγνοια. Γιατί απλουστεύει την προβληματική και την προάγει στο επίπεδο της εξισωτικής λογικής ότι όλοι οι άνθρωποι είναι όμοιοι και όλοι οι λαοί μεγάλοι.
Γύρω από την παρουσία του «Τούρκου» ή της τουρκικής κοινωνίας για τον «Έλληνα» ή την ελληνική κοινωνία του. Οι γνώσεις όμως που συγκροτούν την πληροφόρηση είναι επισφαλείς, όχι γιατί προέρχονται μόνο από τα γνωστά στερεότυπα, και οι πηγές τους και ανεξέλεχτες είναι και εκφράζουν την ίδια την αντιμαχία –κατά συνέπειαν είναι δυσμενείς τις περισσότερες φορές-, αλλά γιατί δεν προχωρούν στην αντιμετώπιση του θέματός κατά τρόπο θετικό, δηλαδή επιστημονικό. Ούτε αμερόληπτες είναι οι γνώσεις, ούτε απαλλαγμένες από υποκειμενικές κρίσεις.
Δύο είναι οι υποθέσεις που μπορούν να σταθούν στο προκείμενο ζήτημα.
Πρώτον: Τούρκοι και Έλληνες είναι «αδελφοί» λαοί, έχουν συμβιώσει επί αιώνες και οι οικονομικές και πολιτικές συνθήκες που τους σφυρηλάτησαν τη βασική προσωπικότητα είναι κοινές.
Δεύτερον: Έλληνες και Τούρκοι πολιτιστικά ανήκουν σε διαφορετική σφαίρα. Όχι μόνο δεν είναι όμοιοι αλλά αντίθετοι πολιτισμικά.
…Μπορεί να συμβίωσαν επί αιώνες, αλλά, ο τρόπος με τον οποίο πραγματώθηκε η συμβίωση αυτή κατέληξε ο ένας λαός να αγνοεί τον άλλο.
Για αιώνες οι ελληνικές οικογένειες γειτόνευαν με τις τουρκικές, ωστόσο καμιά ουσιαστικότερη επαφή δε διατηρούσαν μεταξύ τους. Το τείχος που ανύψωναν εκατέρωθεν οι Ιδεολογικοί Μηχανισμοί απέτρεπε επικοινωνία της ατομικής και συλλογικής συνείδησης της μιας με την άλλη πλευρά ή ο κώδικας για την επικοινωνία αυτή ήταν περιορισμένος, προκαθορισμένος και τυπικός. Τα φράγματα ανάμεσα στις δυο «εθνικές κοινότητες» δεν καταρρίφτηκαν, δεν μπορούσαν να καταρριφθούν. Η ελληνική οικογένεια συνέχισε να είναι ένας μύθος για την τουρκική και αντίστροφα.
Αναμφίβολα τούτο είναι αποτέλεσμα του «κλειστού» χαρακτήρα των «εθνικών κοινοτήτων» (milletler sistemi) στο μόρφωμα των οποίων υπήρξε καταναγκαστική η συμβίωση των διαφόρων λαών που συγκροτούσαν την οσμανική κοινωνία, μεταξύ των οποίων και του ελληνικού και τουρκικού … ο θεσμός της οικογένειας όπως άλλωστε και οι υπόλοιποι θεσμοί επηρεάζεται από την συνολική κοινωνική δομή … κοινωνίες που βρίσκονται σε διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης παρουσιάζουν διαφορετικούς τύπου οικογενειών.
… η οικογένεια, όπως άλλωστε και οι υπόλοιποι θεσμοί, εκπληρώνει στην κοινωνία που τη μορφώνει ορισμένες βασικές λειτουργίες. Οι υπηρεσίες που προσφέρει σε μικροκοινωνικό επίπεδο επηρεάζοντας άμεσα την κοινωνία.


ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΗΣΑΝ ΣΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Από τους τρεις Έλληνες καθηγητές που σταδιοδρόμησαν σε τουρκικά πανεπιστήμια, μόνο μια διατήρησε (με μύριες αντιξοότητες) το θρήσκευμα και την εθνική της ταυτότητα. Μια γυναίκα και ένας άντρας παντρεύτηκαν Τούρκους και ταυτόχρονα «τούρκεψαν». Σε 72 μικτούς αγάμους στην Τουρκία (Ελλήνων με Τούρκους) οι 61 αναφέρονται σε Ελληνίδα που παντρεύεται Τούρκο (83%) και οι 11 (17%) σε Τούρκισσα που παντρεύεται Έλληνα.


ΛΑΪΚΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

Σε λαϊκά αναγνώσματα καλλιεργείται μύθος για τον έρωτα ενός Τούρκου μικροαστού με μια «Ρωμηοπούλα» ο πατέρας (κατά προτίμηση ιερέας) αντιδρά, πυροβολεί ανεπιτυχώς το νέο κι σκευωρείσε βάρος του ζευγαριού με αποτέλεσμα η νέα να εγκαταλείψει την οικογένειά της και να καταφύγει στον αγαπημένο της. Πριν όμως παντρευτούν του δηλώνει ότι επιθυμεί διακαώς να ασπαστεί τον ισλαμισμό. Ορχάν Κεμάλ- «Η κόρη του γκιαούρη». 1960
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου