Αμεντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι, "ένας από τους πιο τυπικούς "καταραμένους καλλιτέχνες"(artistes maudits) του 20ού αιώνα"

Πριν 100 χρόνια(1920-2020) έφυγε από τη ζωή ο Ιταλοεβραίος ζωγράφος και γλύπτης Αμεντέο Μοντιλιάνι, γνωστός κυρίως για το προσωπικό ύφος των πορτρέτων του(επιμήκυνση των μορφών, ρυθμική διακύμανση των γραμμών, μείωση της τρίτης διάστασης).

Ο καθηγητής Μεσαιωνικής και Νεότερης Τέχνης της Δύσεως στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης(ΑΠΘ) Άλκης Χαραλαμπίδης στο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ της ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ γράφει: «Ιταλοεβραίος ο ζωγράφος και γλύπτης Αμεντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι, ένας από τους πιο τυπικούς «καταραμένους καλλιτέχνες»(artistes maudits) του 20ού αιώνα. Παιδί μιας πολυμελούς, ζωντανής και ανήσυχης εβραϊκής οικογένειας του Λιβόρνο, που θεωρούσε πιθανό της πρόγονο τον Σπινόζα, μεγάλωσε μέσα σε άριστες συνθήκες, σε αντίθεση με τους περισσότερους ιουδαϊκής καταγωγής καλλιτέχνες της λεγόμενης «Σχολής του Παρισιού»-Σαγκάλ, Σουτίν κ.ά.-που γνώρισαν την αθλιότητα του γκέτο. Ποτίστηκε με την ιταλική παράδοση… Ο Μοντιλιάνι είχε πει: «Θέλω μικρή ζωή αλλά γεμάτη». Έγινε όπως το ήθελε. Αλλά μετά το θάνατό του γεννήθηκε ένας ολόκληρος μύθος. Σήμερα ακόμη και οι πιο αδαείς εύκολα αναγνωρίζουν τις μορφές του με τα οβάλ πρόσωπα, τους σωληνοειδείς λαιμούς, τα μεγάλα αμυγδαλωτά μάτια, τις στραβές μύτες καθώς και τα ζεστά χαροποιά χρώματα του που δεν προδίδουν καθόλου το τραγικό του πέρασμα από τη ζωή».

Σταύρος Παπαθανάκης