"Σούρβα!Σούρβα! Γερό κορμί, γερό σταυρί...", ένα πανάρχαιο πρωτοχρονιάτικο έθιμο με την κρανιά, σύμφωνα με τις αρχέγονες παραδόσεις, "να κρύβει μια τεράστια ζωντανή δύναμη, ικανή να τη μεταδώσει σ΄εκείνους που έρχονται σ΄επαφή μαζί της"!

Ο Κώστας Θρακιώτης στο εξαιρετικό βιβλίο του «Λαϊκή πίστη και λατρεία στη Θράκη», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «ΡΗΣΟΣ», γράφει: Και τα Πρωτοχρονιάτικα έθιμα σχεδόν είναι παρόμοια με των Χριστουγέννων. Ο Άγιος Βασίλειος είναι μια προσωπικότητα στις λίγες της Χριστιανοσύνης. Αυτός είναι φορέας και χορηγός των ευχών και της ευλογίας για την καλοχρονιά. Η γιορτή του προήλθε και συνδέθηκε με τις πανάρχαιες λαϊκές αγροτικές παραδόσεις και προπάντων από τις Καλάνδες των Ρωμαίων, απ΄όπου πήραν και τον γιορτασμό της πρώτης του Γενάρη με τα σχετικά έθιμα της Πρωτοχρονιάς.

»Όπως και την παραμονή των Χριστουγέννων, έτσι και το βράδυ της παραμονής του Αγίου Βασιλείου, τα παιδιά θα πουν τα κάλαντα, κρατώντας αναμμένα φαναράκια, το χάρτινο καράβι τους με τις χρωματιστές κορδέλες και το γνωστό μας τρίγωνο, «το τριάγκλι».

»Εκτός από τα κάλαντα, ήταν στην ανατολική Θράκη(περιοχή Αδριανούπολης και Σαράντα Εκκλησιών), γνωστό και το «σούρβισμα». Αυτό γινόταν το πρωί, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς. Ομάδες παιδιών γυρίζανε στα σπίτια των φίλων και των συγγενών τους, όπου μ΄ένα χλωρό κλαρί κρανιάς(σουρβάκια) σούρβιζαν(χτυπούσαν με τα σούρβα) τη ράχη του κάθε νοικοκύρη και των δικών του, ενώ του έλεγαν τούτη την ευχή:

                                     «Σούρβα! Σούρβα!

………………………………..Γερό κορμί, γερό σταυρί.

…………………………………Σαν ασήμι, σαν κρανιά.

                                       Και του χρόνου όλοι γεροί

…………………………………...και καλόκαρδοι»

»Αυτό το χτύπημα της σουρβιάς πάνω στη ράχη των ανθρώπων, ήταν παμπάλαιος μαγικός τρόπος, για να μεταδοθεί με την ομοιοπαθητική η θαλερότητα και η γονιμοποιός δύναμη του χλωρού και αειθαλούς δέντρου, που έκλεινε μέσα του όλα τα στοιχεία του ξαναγεννημού. Είναι η ανιμιστική εκείνη αντίληψη, πως στα αειθαλή φυτά κρύβεται πάντα μια τεράστια ζωντανή δύναμη, ικανή να τη μεταδώσει και σ΄εκείνους που έρχονται σ΄επαφή μαζί τους».

Και του χρόνου με μπερεκέτι και γεροσύνη!

Υ.Γ. Το στολισμένο κλαδί είχε φτιάξει για τον εγγονό της το Θάνο η Τασούλα Θεοχαρίδου το 2012, πριν εννιά χρόνια, για την αναβίωση του εθίμου στο Σπήλαιο Τριγώνου Ορεστιάδας. Ο κύκλος της παράδοσης και της συνέχειας καλά κρατεί!

Σταύρος Παπαθανάκης