Μια ενδιαφέρουσα ξενάγηση από τον διεθνώς καταξιωμένο ζωγράφο και μετρ της κοινωνικής και πολιτικής αφίσας Νίκο Τερζή στη γενέτειρα του είναι από μόνο του ένα ξεχωριστό γεγονός! Κι όταν ο αγαπητός φίλος και συνεργάτης Νίκος Τερζής ακουμπάει σε πολλές παραδόσεις του ιστορικού χωριού,καταλαβαίνετε ότι μιλάμε μια ξεχωριστή εμπειρία! Η κατάκτηση του φρουρίου του Αμμόβουνο λίγο πριν πέσει η Αδριανούπολη είναι ένα επίσης σημαντικό ιστορικό γεγονός που σηματοδοτεί της Οθωμανική κατάκτηση της Θράκης και 90 χρόνια αργότερα θα οδηγούσε και στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης! Για την ίδρυση της είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε σε μια εκδήλωση υψηλού και πολλαπλού ιστορικού και πολιτιστικού συμβολισμού στην Πλάτη για τα 1700 ΧΡΟΝΙΑ(324-2024) ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ, που έκρινε την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης και της ΝΕΑΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ με ομιλητές τον συγγραφέα και ιστορικό ερευνητή Νικόλαο Κουφό και τον ταξίαρχο ε.α., ομότιμο καθηγητή της Ιατρικής Σχολής Αλεξανδρούπολης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και πρώην πρόεδρο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ροδόπης-Έβρου(ΝΑΡΕ) Γιώργο Μηνόπουλο! Η εκδήλωση καταγράφηκε από τις σημαντικές αυτού του καλοκαιριού και ο απόηχος της είναι τεράστιος και νέες προκλήσεις προκύπτουν για την ανάδειξη και αξιοποίηση του μοναδικού ιστορικού και πολιτιστικού αποθέματος του τόπου μας!
Εδώ σ΄αυτό το σημείο ήτα τα περίφημα ΤΡΙΑ ΚΑΡΑΓΑΤΣΙΑ,πάντα ο ΙΕΡΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ 3(ΤΡΙΑ) έπαιζε σημαντικό ρόλο στα λαϊκά δρώμενα από τα χρόνια της αρχαιότητας έως τις μέρες μας! Οι μαμές που γιατροπόρευαν τις αγροτικές κοινωνίες όλους αυτούς τους αιώνες, απέδιδαν μεγάλη σημασία στον ιερό αριθμό και πάντα οι Αναστενάρηδες ξεκινούσαν την αρχέγονη τελετουργική λατρεία τους σε ένα σταυροδρόμι, όπου συναντιόντουσαν τρεις στράτες! Οι μαμές όχι μόνο του Αμμόβουνο αλλά κι από την γύρω περιοχή έφτιαχναν σ΄αυτό το σημείο τα "φάρμακα" τους! Ακόμη θυμάται ο Νίκος Τερζής τα διάφορα μπουκαλάκια της μπάμπω Μαριγώς, που του έκαναν μεγάλη εντύπωση και πυροδοτούσαν την παιδική φαντασία του! Πάντως τους περισσότερους μας εκείνα τα χρόνια μας ξεγέννησε μια μπάμπω στο χωριό! Κι αν δούμε τις εκατοντάδες γεννήσεις και χωρίς προβλήματα με τα πενιχρά αλλά αξιόπιστα μέσα τους η προσφορά τους είναι τεράστια και αιώνια η ευγνωμοσύνη της κοινότητας μας!
Να τι έγραφε στο βιβλίο του "Λαϊκή πίστη και λατρεία στη Θράκη" ο λυρικός ποιητής της γενιάς του 1930 και λαογράφος Κώστας Θρακιώτης:
ΜΑΓΙΣΣΕΣ
Οι γυναίκες είναι εκείνες που ιδιαίτερα ασχολούνται με την οργιαστική λατρεία της Εκάτης. Είναι μια παμπάλαια παράδοση πως η μαγεία και η μαγγανεία συνδέθηκαν με το γυναικείο φύλο. Δύσκολα απαντούμε στην αρχαία Ελλάδα, όπως και στη Θράκη, τους άντρες μάγους. Αντίθετα η «μαγίστρα», όπως λένε τη μάγισσα, είναι πολύ γνωστή και στη λαϊκή μούσα. Τα λαϊκά Θρακικά τραγούδια, συχνά την αναφέρουν. Η επικράτηση του Χριστιανισμού, δυστυχώς,δεν μπόρεσε ποτέ να την εξαφανίσει. Η εκκλησία μάταια την πολέμησε και την αφόρησε. Γνωστή είναι και η ευχή του Αγίου Κυπριανού, που με φριχτές κατάρες κεραυνοβολεί όσους καταγίνονται με τα βλάσφημα και τερατώδη όργια της. Στην αρχαιότητα ο ίδιος ο Πλάτων μας μίλησε για τη μεγάλη καταστροφή που μπορεί να προκαλέσει η μαγεία, όχι μονάχα στα άτομα και τις οικογένειες τους που τη πιστεύουν, μα και σ΄ολόκληρη την Πολιτεία που απερίφραστα την καταδικάζει. Περιέγραψε με ακρίβεια στα έργα του και κυρίως στους «Νόμους» τις διάφορες μορφές της, π.χ. για τις έρινες κούκλες που έβαζαν οι αρχαίοι στις πόρτες, στα σταυροδρόμια και στους τάφους. Η χρησιμοποίηση της κούκλας είναι πανάρχαιος μαγικός τρόπος. Τις έκαιγαν ή τις τρυπούσαν με καρφίτσες, όπως και στα σημερινά χρόνια. Ο Πλάτων μίλησε ακόμα για τις καταδέσεις ή τους κατάδεσμους/
Ο Φαίδων Κουκουλές μας μίλησε κι αυτός για ένα σωρό μαντικές συνήθειες, που μεταλαμπαδεύτηκαν απ΄την ελληνική αρχαιότητα στο Βυζάντις έως τις μέρες μας σ΄όλο τον ελλαδικό χώρο και φυσικά και στη Θράκη. Αυτές είναι: αλεκτορωμαντεία, αλευρομαντεία, παλαμοσκοπία, βιβλιομαντεία, γεωμαντεία, εικονομαντεία, ηχομαντεία, Θεοκρισία, ιεροσκοπεία, κριθομαντεία, λεκανομαντεία, ιππομαντεία, ονειρομαντεία, πυρομαντεία, ραβδομαντεία, ωμοπλατοσκοπία,κ.ά.
Όλες αυτές οι ποικιλώνυμες μαντικές συνήθειες είναι γνωστές στη Θράκη.
Και πρώτα πρώτα, τις μάγισσες ή μαγίστρες, ο λαός μας τις θέλει να ‘ναι άσχημες γριές και μ΄ένα σουβλερό δόντι. Τη νύχτα λένε πως φοράνε τα ρούχα της απ΄την ανάποδη και κοιμούνται γυμνές. Την παραμονή του Αη Γιώργη και την Πρωτομαγιά έχουν τη συνήθεια προτού να λαλήσουν ακόμα τα κοκόρια να βγαίνουν έξω και να κλεφταρμέγουν τα γελάδια εκείνων που θέλουν να εκδικηθούν. Ξεραίνονται, λένε, τότε τα ζώα και δεν έχουν σταλαματιά γάλα τα μαστάρια τους. Γενικά κλέβουν το μπερεκέτι των άλλων.
Όταν λοιπόν θέλει να κάνει τα μάγια της, θα πάρει μια τρίχα από τα μαλλιά του ενδιαφερόμενου ή της ενδιαφερόμενης, μπορεί να ΄ναι κι ό,τι άλλο, κλωστή από τα ρούχα του ή νύχια κ.ά. Θα τα΄ανακατέψει όλα ετούτα με χώμα «ασούρωτο»(αμεταχείριστο) αολι την «πατιά του»(πατημασιά) και σαπούνι, για να «λιώσει όπως λιώνει το σαπούνι», αφού θα πει τη σολομωνική της, μετά θα τα ρίξει όλα αυτά στο πηγάδι ή θα τα παραχώσει σε κάποιο κρυφό μέρος, αφού πρώτα τα δρασκελίσει.
Κοντά σ΄αυτές είναι και οι κομπολογούδες, που ξεδιαλύνουν τα μάγια και τα βρίσκουν όπου κι αν τα΄αποθέσει η μαγίστρα. Κάποια «παθή» που πήγε στην κομπλογού, της έβαλε ένα σαπούνι, με μπηγμένο βελονάκι και σαράντα κόμπους μέσα από ένα λάκκο και σώθηκε. Η ίδια Ε.Σαραντή ανακοίνωσε και μιαν άλλη πληροφόρηση που είχε από την περιοχή του Φαναριού. Μια μαγίστρα έπαιρνε το κοκαλάκι της νυχτερίδας, ένα καθρεφτάκι, μια γαλάζια χάντρα και τέσσερις τρίχες αλόγου, όλα αυτά τα έβαζε στο στόμα της και έπεφτε μπρούμυτα. Ως το πρωί οι τρίχες γίνονταν 4-5 πήχες πιο μεγάλες. Μ΄αυτές έκανε τα μάγια της.
Γενικά ο λαός πιστεύει πως τα μάγια πιάνουν το Σαραντάμερο και τη Μεγάλη Σρ. Για να τα εξουδετερώσουν έλεγαν: «Θεός,Θεά,Θείον πνεύμα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου