Ο Θρακιώτης(από τη Στενήμαχο της Ανατολικής Ρωμυλίας) γλύπτης του Δισκοβόλου στην Αθήνα και του Μοχάμεντ Άλι στην Καβάλα και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου!

Αντίγραφο του ανδριάντα του Μοχάμεντ Άλι, ιδρυτή της σύγχρονης Αιγύπτου, βρίσκεται και στην Αλεξάνδρεια!

Ο «ΔΙΣΚΟΒΟΛΟΣ» ΕΝΑ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ,

ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ ΓΛΥΠΤΗ ΚΩΣΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ (ΠΑΡΙΣΙΝΟΥ)

Η επιλογή του «Δισκοβόλου» για το εξώφυλλο αυτού του τεύχους του «ΒΟΡΕΑ» ανταποκρίνεται απόλυτα στο κεντρικό θέμα –αφιέρωμα καθώς είναι ένα εμβληματικό έργο τέχνης, δημιούργημα του Θρακιώτη γλύπτη Κώστα Δημητριάδη (Παρισινού), ο οποίος το 1924, στους Διεθνείς Ολυμπιακούς αγώνες, που έγιναν στο Παρίσι, πήρε το βραβείο γλυπτικής για το έργο αυτό. 

Ο μοναδικός χρυσός ολυμπιονίκης στους Καλλιτεχνικούς Ολυμπιακούς Αγώνες στην Ολυμπιάδα του Παρισιού το 1924, 100 χρόνια πριν!

Γράφει στο ΛΕΞΙΚΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΜΕΛΙΣΣΑ» ο καθηγητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Ιστορικός Τέχνης Μίλτος Παπαϊωάννου:

Γεννήθηκε στη Στενήμαχο της Ανατολικής Ρωμυλίας(στο σημερινό Ασένοβγκραντ της Βουλγαρίας) το 1881 και πεθανε στην Αθήνα το 1977.

Ύστερα από τη μόνιμη εγκατάσταση της οικογένειας του στην Ελλάδα, σπούδασε στο Σχολείο Καλών Τεχνών με δάσκαλο το Γεώργιο Βρούτο. Το 1903 πήγε στο Μόναχο για να συνεχίσει τις σπουδές του, τον επόμενο χρόνο έφυγε για το Παρίσι, όπου γράφτηκε αρχικά στην Ακαδημία Grande Chaumiere και στη συνέχεια στην Ecole des Beaux Arts. Από το 1905 παίρνει μέρος σε διάφορες παρισινές εκθέσεις. Κατόρθωσε να κερδίσει διακρίσεις και βραβεία και να διατηρεί δύο εργαστήρια στο Παρίσι και στο Λονδίνο. Το 1930 επέστρεψε στην Ελλάδα και διορίστηκε καθηγητής και στη συνέχεια διευθυντής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών(ΑΣΚΤ). Το 1936 έγινε ακαδημαϊκός.

΄Ταν γλύπτης με εξαιρετικές δυνατότητες, ο οποίος αρχικά επηρεάστηκε από την ακαδημαϊκή γλυπτική και στη συνέχεια από τον A, Rodin και δημιούργησε έργα με διεθνή απήχηση. Καταπιάστηκε και με μεγάλα εικονογραφικά σύνολα, όπως η μη ολοκληρωμένη σύνθεση «Οι νικημένοι της χωής»(1905-1914), γεγονός που δείχνει τη θέληση του να ξεφύγει από τους θεματικούς περιορισμούς και να πειραματιστεί σε νέους συνθετικούς τρόπους, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στις στιγμιαίες αποδόσεις και στην ενίσχυση της κίνησης μέσα από την αντίθεση φωτός και σκιάς. Είχε ιδιαίτερη επίδοση στην κατασκευή μνημείων, όπου υπερέχει σημαντικά το συμβολικό στοιχείο και ο ιστορικός τόνος, σε σημείο που τα γλυπτά του να χάνουν την εσωτερική ενότητα τους, ενώ στα γλτπτά προσωπογραφίες τα νατουραλιστικά στοιχεία είναι εκείνα που υπερέχουν αισθητά. Ήταν γλύπτης με προσωπικό ύφος, ο οποίος παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του θερμός οπαδός του ρεαλισμού.

Κατά την παραμονή του στο Παρίσι πήρε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις(Salon des Artistes Francois, 1905, 1907, 1908, 1909, 1910, 1911,1912-Salon d Automne, 1913, 1920). Το 1910 πήρε μέρος στην έκθεση της Δημοκρατίας της Αργεντινής, όπου κέρδισε το Χρυσό Μετάλλιο. Το 1923 συμμετείχε στην έκθεση Ελλήνων καλλιτεχνών που έγινε στο Grand Palais στο Παρίσι. Το 1924 το έργο Δισκοβόλος πήρε το Α’ Βραβείο στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι. Το 1936 πήρε μέρος στη Μπιενάλε της Βενετίας και το 1938 στην Πανελλήνιο.

Τα έργα του υπάρχουν στην ΕΠΜΑΣ, στην Π.Δ. Αθηναίων, στην Εθνική Τράπεζα, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών(Αίθουσδα Τελτών_, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης(Κεντρική Βιβλιοθήκη)  κ.α. Τα πιο γνωστά υπαίθρια γλυπτά του είναι ο Δισκοβόλος, 1924, (χαλκός,  στο Παναθηναϊκό Στάδιο και Νέα Υόρκη), Μνημείο της Ελευθερίας(μάρμαρο, Μητρόπολη Αθηνών), Βασιλεύς Γεώργιος(1915, οδός Βασιλέως Γεωργίου, Θεσσαλονίκη, το καλύτερο υπαίθριο γλυπτό της νεότερης Θεσσαλονίκης). Φιλοτέχνησε αρκετές προτομές, όπως του Κ.Παλαμά, του Ζ.Μορεάς, του Ε.Βενιζέλου κ.ά. Ασχολήθηκε επίσης με ελεύθερες συνθέσεις.

…………………………………………………………

ΣΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ο τεχνοκριτικός Τώνης Π. Σπητέρης γράφει:

Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με δάσκαλο το Γεώργιο Βρούτο. Το 1903  πήγε με την Αβερώφειο υποτροφία στο Μόναχο. Σπάζοντας όμως για πρώτη φορά τη συνήθεια των Ελλήνων καλλιτεχνών να μετεκπαιδεύονται στο Μόναχο, έφυγε τον επόμενο χρόνο για το Παρίσι, όπου σπούδασε στην Ακαδημία Grande Chaumiere και στη Σχολή Καλών Τεχνών, κερδίζοντας ταυτόχρονα πολλά βραβεία και μετάλλια. Το 1905 άνοιξε εργαστήρι στο Παρίσι και εξέθεσε σε διάφορα γαλλικά Σαλόν)1909, Το Δίλημμα). Αργότερα άνοιξε και δεύτερο εργαστήρι στο Λονδίνο. Το 1924 στους Διεθνείς Ολυμπιακούς Αγώνες, που έγιναν τότε στο Παρίσι, πήρε το βραβείο γλυπτικής για το έργο του Ο Δισκοβόλς(το πρωτότυπο βρίσκεται στο Central Park της Νέας Υόρκης, ένα αντίγραφο του στο στάδιο της Ντιζόν στη Γαλλία και ένα άλλο απέναντι στο Παναθηναϊκό Στάδιο στην Αθήνα).

Το 1930 ο Δημητριάδης επέστρεψε στην Αθήνα με πρόσκληση του Ελευθερίου Βενιζέλου και διορίστηκε διευθυντής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών(ΑΣΚΤ) και καθηγητής της γλυπτικής. Θέση που διατήρησε ως το θάνατο του. Σ΄αυτόν οφείλεται η ίδρυση των παραρτημάτων της Σχολής στους Δελφούς, στην Ύδρα και στη Μύκονο, ενώ με δική του πρωτοβουλία πραγματοποιήθηκε η ελληνική συμμετοχή στην πρώτη Μπιενάλε της Βεντίας(1934). Τότε κτίστηκεκαι το ελληνικό περίπτερο σε σχέδια του αρχιτέκτονα Παπανδρέου, παλιού γνώριμου του από το Παρίσι. Το 1936 ο Δημητριάδης εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και τον επόμενο χρόνο του απονεμήθηκε το Εθνικό Αριστείο των Γραμμάτων και Τεχνών.

Η νεοκλασική παράδοση που επικρατούσε στα χρόνια της μαθητείας του στη Σχολή Καλών Τεχνών επηρέασε αποφασιστικά την ευαισθησία του Δημητριάδη και καθόρισε τη μετέπειτα πορεία του. Έτσι, παρόλο που στην αρχή τουλάχιστον της μακρόχρονης παραμονής του στο Παρίσι(1904-1930) δέχτηκε  έμμεσες επιδράσεις από το έργο του Ροντέν,, )δημιούργησε και αυτός ένα Δίλημμα) παρέμεινε δεμένος σε μια κλασικιστική αντίληψη με κάποιες αποκλίσεις που τείνουν στην απλοποίηση της φόρμας. Από το 1924 προχώρησε σε μια μεγαλύτερη μορφική αναζήτηση, που δεν κατέληξε όμως σε ολοκληρωμένο αποτέλεσμα(Δισκοβόλος, Μητροπολίτης Χρυσόστομος Σμύρνης, προτομές Παλαμά, Σκίπη κ.ά.). Η δημιουργία του πάντως βασίζεται στην άψογη τεχνική απόδοση του ανθρώπινου σώματος(Κορμός, Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών, ίσως το σημαντικότερο έργο του με την απευθείας μελέτη και των επιδράσεων του ελληνικού φωτός πάνω στις λείες, καλομοντελαρισμένες  επιφάνειες. Είχε επίσης πολλές δυνατότητες για μνημειακές συνθέσεις, όπως μαρυρεί και η μεγάλη μισοτελειωμένη σύνθεση του «Οι νικητές της ζωής» και το Μνημείο της Απελευθέρωσης της Χίου(1920).

Ο Δημητριάδης υπήρξε κυρίως ο γλύπτης της αθηναϊκής καλής κοινωνίας, και εκφράζει την αστική και πνευματική Αθήνα του Μεσοπολέμου, στις προτομές ποιητών, λογοτεχνών και άλλων προσωπικοτήτων(Γεωργίου Β΄, Ελευθερίου Βενιζέλου, Σολωμού, Παπαντωνίου, Μαλακάη, Μοχάμετ Άλι, Ψυχάρη κ.’αλ._. Συνεργάστηκε με το Φωκίωνα Ρωκ για το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα(εγκαίνια 25 Μαρτίου 1932).

………………………………………………………..