«Τούτο το θρακικό έθιμο αποτελεί ένα ανεκτίμητο ντοκουμέντο για την εθνολογική και λαογραφική επιστήμη. Κλείνει μια εκδήλωση του λαϊκού μας πολιτισμού με πολυτιμότατα ιστορικά και ανθρώπινα στοιχεία που προήλθαν, όπως, φαίνεται, από την αρχαία Διονυσιακή λατρεία, μα που οι ρίζες του βρίσκονται πιο πέρα ακόμα στα βάθη του χρόνου, ανάμνηση και κατάλοιπο της μητριαρχικής εποχής», γράφει ο Κώστας Θρακιώτης στο μνημειώδες έργο του "Λαϊκή πίστη και λατρεία στη Θράκη"(που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Ρήσος" το 1991,πριν 32 χρόνια στην Αθήνα_!

«Ανεξάρτητα από την εύθυμη πλευρά του»-γράφει ο Κώστας Θρακιώτης στο βιβλίο του «Λαϊκή πίστη και λατρεία στη Θράκη»(που κυκλοφόρησε το 1991 από τις εκδόσεις ¨Ρήσος»)-«τούτο το θρακικό έθιμο αποτελεί ένα ανεκτίμητο ντοκουμέντο για την εθνολογική και λαογραφική επιστήμη. Κλείνει μια εκδήλωση του λαϊκού μας πολιτισμού με πολυτιμότατα ιστορικά και ανθρώπινα στοιχεία που προήλθαν, όπως, φαίνεται, από την αρχαία Διονυσιακή λατρεία, μα που οι ρίζες του βρίσκονται πιο πέρα ακόμα στα βάθη του χρόνου, ανάμνηση και κατάλοιπο της μητριαρχικής εποχής».
»Ιστορικά ανατρέχοντας θα βρούμε τις πηγές του στα αρχαία Θεσμοφόρια, όσο και στα Αλώα, που αφού διατηρήθηκαν στα χρόνια της παρακμής πέρασαν από την ελληνιστική στη ρωμαϊκή περίοδο στους βυζαντινούς χρόνους κατασταλάζοντας βαθιά στη συνείδηση του Θρακικού λαού σαν παραδοσιακό του έθιμο».
»Ο Διονυσιακός χαρακτήρας του εθίμου, για να μιλήσουμε ιδιαίτερα για τη γιορτή της μπάμπως, είναι ολοφάνερος. Όπως μας είναι γνωστό, στα Θεσμοφόρια, που μας περιέγραψαν οι αρχαίοι συγγραφείς, συμφωνούν όχι μονάχα στο γενικό χαρακτήρα. Μα ακόμα και σε πολλές λεπτομέρειες με το θρακικό έθιμο. Μια περικοπή, που τη δανείζομαι από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, είναι πολύ διαφωτιστική, «Κάθε χρόνι σε πολλές ελληνικές πολιτείες, συνηθόζουν οι γυναίκες να συγκεντρώνονται για να γιορτάσουν το Βάκχο. Τα κορίτσια κρατάνε θύρσο  και προσκυνάνε το Θεό με άγριες εκστατικές κραυγές, ενώ οι παντρεμένες προσφέρουν ομαδικά θυσίες και παραδίνονται σε βακχικά όργια τραγουδώντας ύμνους στο Διόνυσο, όπως έκαναν οι παλιές ιέρειες του, οι Μαινάδες».
Το ίδιο για τα Αλώα που γιορτάζονταν στις 26 Ποσειδώνα στην Ελευσίνα(στις αρχές Γενάρη., λες και συμπέφτει με το θρακική τελετή), μας μίλησε ο Σχολιαστής του Λουκιανού. Οι γυναίκες, λέει, πορεύονται «τα αίσχιστα λέγουσαι, βαστάζουσαι είδη σωμάτων απρεπεή, ανδρεία τε και γυναικεία, οίνος τε πολύς γέμουσαι βρωμάτων… Πρόσκειται δε ταις τραπέζαις και εκ πλακούντος κατασκευασμένα αμφότερων γενών αιδοία», Οι αισχρολογίες και οι απεικονίσεις των γενετησίων μορίων είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα για τη γονιμότητα και την ευφορία.
Στα Θεσμοφόρια λοιπόν, όπως και στα Αλώα, απαγορευόταν μέρος οι άντρες. Δεν επιτρεπόταν να παραβρίσκονται στις ιεροτελεστίες τους. Τάχα δε γίνεται το ίδιο και με τη «μέρα της μπάμπως γκιονού ή της μαμής» που παίρνουν  σ΄αυτή μέρος μόνο οι παντρεμένες κι αποκλείονται οι χήρες και οι άτεκνες.
Αλλά, θα ρωτήσει κανείς. Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα του εθίμου; Οι εθνολόγοι απαντάνε μ΄ένα στόμα: Απλούστατα, αντανακλούν πανάρχαιες μαγικές τελετές και γητειές που αποβλέπανε στη γονιμοποίηση της γης και την πολυτεκνία των γυναικών. Γιατί, σύμφωνα με την ομοιοπαθητική μαγεία, η σπορά και η ευκαρπία της γης ήταν σύμφυτες με τη γονιμότητα της γυναίκας. Έτσι, όλες τούτες οι εκδηλώσεις αντιπροσωπεύουν, σαν μυθική σύλληψη, τη δραματική σύνθεση της ζωής ή καλύτερα μιας απ΄τις εκδηλώσεις φυσιολατρείας των ανθρώπων».

Από την αναβίωση του εθίμου στη Νέα Βύσσα το 2018 στην αίθουσα του ΚΑΠΗ με την Αναστασία Πετρίδου να είναι το κεντρικό πρόσωπο του δρώμενου στο οποίο οι γυναίκες αποδίδουν τον προσήκοντα σεβασμό και ο καθαρτήριος ρόλος του νερού είναι κυρίαρχος κι αποτελεί μέρος της ιεροτελεστίας και η αγαπητή μας Αννούδα Σαραντίδου σε ρόλο επόπτριας της ιεροπραξίας που θα έφερνε την πολυκαρπία της γης και την πολυτεκνία των γυναικών!