Η δικηγόρος και βουλευτής Β΄Αθηνών Σοφία Ανδριοπούλου από τα Πετρωτά Τριγώνου Ορεστιάδας για την απουσία μεταναστευτικής πολιτικής

Αρχικά οφείλουμε όλοι να παραδεχθούμε ότι όντας τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης, είναι αυτονόητο ότι ο πρώτος σταθμός των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη θα είναι η Ελλάδα. Με την παραδοχή αυτή μπορούμε να μιλήσουμε επί της ουσίας περί μεταναστευτικής πολιτικής ή για να είμαστε ειλικρινής για την απουσία της.

Με την παρ. 2 του αρ. 5 του Συντάγματος με βάση το οποίο όλοι όσοι βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών και πολιτικών πεποιθήσεων.

Δημιουργεί απορία η έκπληξη των ελληνικών κυβερνήσεων κάθε φορά που το μεταναστευτικό θέμα φέρεται να είναι σε αδιέξοδο για τους τρόπους αντιμετώπισής του. Συνήθως μετά από επίδραση λαϊκιστικών συνθημάτων και πολιτικών, οι ελληνικές Κυβερνήσεις έρχονται αποσπασματικά και χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό να νομοθετούν κυρίως κατασταλτικά. Δημιουργεί έκπληξη γιατί μέχρι πρότινος λέγαμε ότι οι μετανάστες ήταν ένα καινούργιο φαινόμενο για την Ελλάδα, που ήταν συνηθισμένη στο να δίνει μετανάστες στις άλλες χώρες παρά να δέχεται. Τώρα, όμως, 20 χρόνια μετά από τα πρώτα μεταναστευτικά κύματα αλλοδαπών στην Ελλάδα ποια ακριβώς είναι η δικαιολογία μας; Αρχικά, λοιπόν, δεν ήμασταν προετοιμασμένοι, όμως, τώρα;

Το όνειδος για την Ελλάδα που είναι η Υπηρεσία Αλλοδαπών στην Πέτρου Ράλλη αντί να αντιμετωπίσουμε με προοπτική και κυρίως με πολιτική βούληση, δημιουργούμε νομικά ή τεχνικά κωλύματα ώστε να εμποδίζουμε ακόμα περισσότερο τους μετανάστες που θέλουν και μπορούν να νομιμοποιηθούν να έχουν νόμιμα χαρτιά από τη χώρα μας.

Με το να λειτουργούμε αποσπασματικά, ουσιαστικά δεν προσφέρουμε στην ίδια την κοινωνία. Η καταρχήν υποχρέωση της Πολιτείας είναι να έχει δομές ικανές να αντιμετωπίσουν ένα κοινωνικό φαινόμενο παρόν πλέον στην ελληνική κοινωνία, από το να κρατάμε σε συνεχή ημιπαράνομη κατάσταση το σύνολο των μεταναστών.

Υποχρέωση της πολιτείας είναι να επανεξετάσει τη διαδικασία χορήγησης ασύλου. Δεν είναι δυνατόν άνθρωποι να τσουβαλιάζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης για επαναπροώθηση (που ο μόνος λόγος που δε τα ονομάζουμε έτσι είναι για λόγους ιστορικής ευαισθησίας), χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (ιδίως σε εποχές που περιμένουμε την πανδημία της γρίπης να χτυπήσει και τη χώρα μας), χωρίς μεταφραστές και δικηγόρους, χωρίς να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, όπως αυτά αποσαφηνίζονται μέσα από τις διεθνείς συμβάσεις, αλλά και το ίδιο το Σύνταγμά μας.

Αν δε δημιουργήσουμε δομές υποστήριξης και ενσωμάτωσης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία, θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε επανειλημμένα εντάσεις και κρίσεις.

Αν δε σεβαστούμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά προστατεύονται από διεθνείς συμβάσεις, τι είδους δημοκρατία θέλουμε να ευαγγελιζόμαστε?

Ως Ελλάδα γνωρίζουμε καλά τι σημαίνουν διώξεις και πρόσφυγες. Αν δεν είμαστε εμείς που κατεξοχήν θα προστατέψουμε την έννοια και την ουσία του πολιτικού  ασύλου, οι ίδιοι θα γίνουμε ασεβείς προς την ιστορία μας και τη δημοκρατία. Και δεν είναι σε αυτήν την κατεύθυνση π.χ. η ουσιαστικά αναστολή λειτουργίας του Ιατρικού Κέντρου Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων. Ο ίδιος ο αρμόδιος επίτροπος της Ε.Ε. κ. Μπαρό, κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα αντιλήφθηκε τα προβλήματα που δημιουργούνται από το Δουβλίνο ΙΙ, το οποίο δεν επιτρέπει ουσιαστικά τη μετακίνηση των μεταναστών στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά σε κάθε περίπτωση τόνισε ότι και η Ελλάδα πρέπει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να βελτιώσει άμεσα τη μεταναστευτική της πολιτική καθώς και την πολιτική του ασύλου.

Είναι τα κατασταλτικά μέτρα αυτά που θα βοηθήσουν να ενδυναμωθεί το αίσθημα ασφάλειας του κοινωνικού συνόλου?

Και ταυτόχρονα θα ενδυναμωθεί και το αίσθημα ασφάλειας των ίδιων των μεταναστών που ζουν και εργάζονται εδώ δίπλα μας?

Αποτελούν λύση οι σκούπες της Αστυνομίας σε διάφορες γειτονιές? Και από τη διεθνή εμπειρία έχει αποδειχθεί ότι κάτι τέτοιο ποτέ δεν έδωσε λύση σε κοινωνικά προβλήματα. Γιατί απλά αδειάζοντας ένα κτίριο, οι άνθρωποι αυτοί κάπου πρέπει να μείνουν και όταν δεν υπάρχουν δομές υποστήριξής τους θα ψάξουν ένα άλλο άδειο κτίριο για να μείνουν προσωρινά σε κάποια άλλη γειτονιά. Μπορεί αυτό να αποτελέσει λύση μακροπρόθεσμη και ουσιαστική?

Θα πρέπει συναινετικά ως κοινωνία να δούμε τη μεταναστευτική μας πολιτική μακριά από ακρότητες και εύκολους λαϊκισμούς με επίκεντρο τον άνθρωπο και με γνώση της ιστορίας μας.

Σίγουρα να μιλήσουμε ακόμα και για έλεγχο των συνόρων μας, αυτό, όμως, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνομολογεί την άκρατη καταστολή στο εσωτερικό της χώρας. Οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι και πολιτικά αλλά και πραγματικά δεν μπορούμε να κάνουμε μία Ευρώπη φρούριο, αποκλεισμένη από τον υπόλοιπο κόσμο.

Όταν στον κόσμο οι πόλεμοι, οι βασανισμοί για πολιτικούς, φυλετικούς ή θρησκευτικούς λόγους ακόμα και σήμερα αποτελούν καθημερινότητα και αυτό όχι τόσο μακριά από τη γειτονιά μας.

Όταν πολλές από αυτές τις καταστάσεις αν δεν τις δημιουργήσαμε εμείς ως Δύση με την προσπάθεια εξαγωγής δημοκρατίας, τουλάχιστον αποτύχαμε να βοηθήσουμε στην εύρυθμη λειτουργία αυτών των χωρών (βλ. Αφγανιστάν, Ιράκ κ.α.).

Όταν η αλόγιστη εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου θα μας φέρει σε πολύ λίγα χρόνια κοντά σε μία άλλη κατηγορία προσφύγων, των περιβαλλοντολογικών, που θα αναγκάζονται να αφήνουν τα σπίτια τους λόγω ξηρασίας, πείνας και επιδημιών.

Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι ως κοινωνία οφείλουμε να συνδράμουμε ουσιαστικά.

Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι Κυβερνήσεις οφείλουν να παρέμβουν με πολιτικές που και ανθρώπινο και δημοκρατικό πρόσωπο θα επιδείξουν και στρατηγικό σχεδιασμό που θα δίνει λύσεις σε τυχόν κοινωνικά προβλήματα ή εντάσεις που μπορεί να δημιουργηθούν και δε θα αντιδρούν σπασμωδικά με πολιτικές που μόνο να αναπαράγουν μπορούν κοινωνικά αδιέξοδα, που ταλανίζουν και τις μεταναστευτικές κοινότητες, αλλά και τις τοπικές κοινωνίες.

Και εμείς εδώ στη Θράκη και συγκεκριμένα στον Έβρο, όντας στα σύνορα της Ελλάδας, γνωρίζουμε από καιρό ότι και σχεδόν αδύνατο είναι να φυλάξεις στο ακέραιο το σύνολο των συνόρων σου. Γνωρίζουμε την απελπισία αυτών των ανθρώπων που στην προσπάθειά τους να έρθουν στην Ελλάδα, παραβλέπουν και τον κίνδυνο από το φουσκωμένο ποτάμι και τα ναρκοπέδια τα τούρκικα και τα ελληνικά επί των συνόρων. Γνωρίζουμε πως και πόσο εκμεταλλεύονται αυτήν ακριβώς την απελπισία τους δουλέμποροι, δυστυχώς και Έλληνες. Γνωρίζουμε την κατάσταση σε αυτά τα λεγόμενα «κέντρα υποδοχής» και όλοι έχουμε δει και επαναπροωθήσεις κάτω από το τραπέζι με πούλμαν φορτωμένα που αδειάζουν πάνω στα σύνορα ή βάρκες που στέλνονται άμεσα πίσω στην άλλη πλευρά του ποταμού.

Μπορούμε να διαπιστώσουμε ιδίοις όμασι τα αδιέξοδα αυτών των πολιτικών και ίσως είναι καιρός να μιλήσουμε ανοιχτά για αυτά.  

Δεν επικαλούμαι αυθεντία. Διαπιστώνω αδιέξοδες πολιτικές και επικαλούμαι ότι πρέπει να στραφούμε με κοινωνικό πρόσωπο να επιλύσουμε ένα κοινωνικό φαινόμενο που είναι και θα είναι παρόν στην Ελληνική κοινωνία.

 ......................................................................................................................................................

Η Αλεξανδρουπολίτισσα δικηγόρος και πρώην βουλευτής Β΄Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ, που είχε αντικαταστήσει τον αποβιώσαντα Μιχάλη Παπαγιαννάκη μίλησε για την "Απουσία μεταναστευτικής πολιτικής" στην ημερίδα με θέμα "Ελληνική κοινωνία και πολιτική απέναντι στο πρόβλημα της μετανάστευσης", που έγινε στις 16 Αυγούστου 2009 στο συνεδριακό κέντρο του Παραδοσιακού Μύλου Πετρωτών Τριγώνου Ορεστιάδας, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων "Ξενιτενένο μου πουλί..." και η εισήγηση της δημοσιεύτηκε στο "Βορέα"(τεύχος 52, Οκτώβριος 2009).