Το συγκλονιστικό ντοκουμέντο του Διμοτιανού Μάρκου Ναχόν για το στρατόπεδο εξόντωσης στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, που απελευθερωνόταν στις 27 Ιανουαρίου 1945, πριν 75 χρόνια!

Μια σημαντική μέρα μνήμης, αφού σαν σήμερα στις 27 Ιανουαρίου 1945 η 60ή Στρατιά του Κόκκινου Στρατού με διοικητή τον Πάβελ Κουρότσκιν απελευθέρωνε το Κέντρο Εξόντωσης του Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Μια μέρα που θα πρέπει να τιμούμε κι εμείς εδώ στον Έβρο και ειδικότερα στο Διδυμότειχο, γιατί σ΄αυτό το στρατόπεδο είχε οδηγηθεί ο κύριος όγκος των Διμοτιανών Εβραίων μ΄αποτέλεσμα να βρουν τραγικό 970 Εβραίοι Διμοτιανοί συμπατριώτες μας. Έτσι φτάσαμε στον αφανισμό ενός πολύ δυναμικού κομματιού της τοπικής κοινωνίας που επί αιώνες διαμόρφωνε το κοινωνικό-οικονομικό και πολιτιστικό προφίλ της ιστορικής καστροπολιτείας. «Τη φρίκη του Μπίρκεναου» έζησε ο Διμοτιανός γιατρός Μάρκος Ναχόν και η μαρτυρία του δημοσιεύτηκε την ίδια χρονιά στην Ελλάδα. Ήταν το πρώτο χρονικό που θα κυκλοφορούσε στη συνέχεια υπό τη μορφή βιβλίου με εικόνες της ζωγράφου Ella Liebermann-Shiber.

Η επιμελήτρια της έκδοσης Φωτεινή Αμπατζοπούλου γράφει στην εισαγωγή του βιβλίου: «Το χρονικό του γιατρού Μάρκου Ναχόν είναι ένα από τα πρώτα κείμενα του χαρακτήρα μαρτυρίας, που γράφτηκαν για το Στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, το μεγαλύτερο κέντρο εξόντωσης των θυμάτων του ναζισμού, όπου βρήκαν το θάνατο, από το 1942 έως το 1944, περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα, από τα οποία 90% ήσαν Εβραίοι. Ανάμεσα σ΄αυτούς που εξοντώθηκαν στο Μπίρκεναου, ήσαν και οι Έλληνες Εβραίοι

»Για τον Έλληνα αναγνώστη, το χρονικό του Μάρκου Ναχόν είναι ένα κείμενο πολύτιμο: του αποκαλύπτει, σε όλες τις πτυχές της, την τραγωδία του ελληνικού εβραϊσμού φωτίζοντας ένα κομμάτι της ελληνικής ιστορίας και ξυπνώντας τις πιο ευαίσθητες χορδές του ανθρωπισμού μέσα από μιαν ιστορία απόλυτης βαρβαρότητας».

Σταύρος Παπαθανάκης