Ο Καθηγητής –Συγγραφέας Θαλής Προδρόμου, απόγονος του Κυρίλλου γράφει για τον Πατριάρχη, με το φιλολογικό του ψευδώνυμο Κώστας Θρακιώτης:
Ο Κύριλλος ο Στ΄, μαρτυρικός Πατριάρχης του Γένους, υπήρξε από τις πιο ξεχωριστές και άγιες μορφές της Χριστιανοσύνης. Το ευγενέστερο πνευματικό τέκνο της Θράκης και ίσως ένα από τα καλύτερα που είχε να επιδείξει κατά τα χρόνια της μακραίωνης Τουρκικής δουλείας η ιδιαίτερή μας πατρίδα.
Το πέρασμά του από τον Πατριαρχικό θώκο της Κωνσταντινούπολης άφησε βαθιά ίχνη στην πολυτάραχη ιστορία του θεσμού. Πατριάρχευσε στα πιο κρίσιμα χρόνια της Ρωμιοσύνης, από το 1813-1818, όταν το σάλπισμα της Ελευθερίας μεταλαμπαδευμένο από την Φιλική Εταιρία άρχισε να πυρακτώνει τις καρδιές όλων των ραγιάδων, ξανοίγοντας μπροστά τους το μαγικό όραμα της Ελληνικής Παλιγγενεσίας.
Ήταν ουμανιστής έως το κόκαλο κι ούτε στιγμή δεν έπαψε να εκδηλώνει το μεγάλο ενδιαφέρον του για την Παιδεία και τα Γράμματα. Όλοι οι ιστορικοί μ’ ένα στόμα τον αποκαλούν σοφό, για τη μεγάλη του μόρφωση και σεβάσμιο για την κοσμιότητα και το ενάρετο του βίου του. Ιδιαίτερα τονίζουν την αγάπη που έτρεφε προς την νεότητα. Ο αείμνηστος Α. Γούδας επισημαίνει τούτο το γεγονός, ότι δεν έπαυε να μιλά στους δασκάλους και στους ιερείς για την εθνική του αποστολή και μάλιστα για τη μεγάλη στιγμή του ξεσηκωμού που ερχόταν.
Ο Κύριλλος υπήρξε προστάτης των φτωχών και αδικημένων. Συμπαραστάτης στους αγωνιστές που πέθαιναν καθημερινά στα μπουντρούμια της Τουρκικής τυραννίας. Συνέτρεχε με κάθε τρόπο τις χήρες και τα ορφανά. Βοηθούσε ποικιλότροπα με υποτροφίες τα φτωχόπαιδα στα Ελληνικά γυμνάσια και τους καλύτερους μαθητές τους έπαιρνε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, που ο ίδιος ήταν ο εμπνευστής για την ίδρυσή της. Εκεί στο περίφημο αυτό φυτώριο της μάθησης και της γνώμης προετοίμαζε τα καλύτερα στελέχη που θα κατελάμβαναν αργότερα τις ανώτερες θέσεις στην Παιδεία και το ιερατείο του υπόδουλου Ελληνισμού.
Τον πατριαρχικό θρόνο δεν τον επιδίωξε. Δεν μηχανορράφησε ποτέ, όπως συνηθιζόταν και συνηθίζεται έως τις μέρες μας με την κατάπτυστη συναλλαγή της σπουδαρχίας… Η φιλαρχία ήταν μακρυά από τις επιδιώξεις του. Τέτοιου είδους φιλοδοξίες ήταν αντίθετες με τον χαρακτήρα του.
Ήταν από τη φύση του πράος και σαν αληθινός Χριστιανός και φιλόσοφος αγαπούσε περισσότερο το ερημητήριο του λογίου, από την θορυβώδικη κοσμικότητα των άλλων. Είπαν πως δεν ήταν άνθρωπος της δράσης, αν η δράση αυτή προϋποθέτει την εγωιστική αυταρχικότητα, ασφαλώς δεν ήταν. Το αντίθετο μάλιστα, έπαιρνε διαρκώς πρωτοβουλίες που οι άλλοι δεν θα τολμούσαν ποτέ να τις αναλάβουν. Από την άποψη αυτή ήταν δραστήριος και μαχητικότατος. Ήξερε πάντα με τη συνεργασία και τον ελεύθερο διάλογο να επιβάλλεται. Με την πειθώ και την ορθοφροσύνη.
Έτσι, δεν υπήρξε ποτέ εμπαθής απέναντι στους άλλους και δεν δημιουργούσε γύρω του εχθρότητες. Είχε φανατικούς πάντα φίλους που τον αγάπησαν και τον εσέβονταν απεριόριστα, εκτός φυσικά από τους λίγους εκείνους και σκοτεινούς μηχανορράφους Φαναριώτες που απεργάστηκαν ανέντιμα την εκθρόνισή του.
Για την αξία και την ανωτερότητα του ηθικού του χαρακτήρα ομόφωνα μίλησαν όλοι οι σύγχρονοι ιστορικοί, εξαίροντας τη διάνοια και το ήθος του (Κ. Κούμας, Σάθας, Σπυρίδων Τρικούπης, Ηλίας Τανταλίδης, Κ. Παπαρηγόπουλος κ.ά.). Τέτοια μάλιστα υπήρξε η ακτινοβολία του ανδρός, ώστε ο ακριβοδίκαιος Α. Γούδας στους «Παράλληλους Βίους» του να τον προτάσσει στο βιβλίο του και να δίνει το προβάδισμα μόνο σ’ αυτόν κι όχι στον Γρηγόριο Ε΄, που έπεται στην προτίμησή του…
Τώρα το πώς και το γιατί στη νεώτερη Ιστορία μας ανατράπηκε ετούτη η αξιολόγηση, δεν είναι της ώρας ν’ αναφερθούμε σ’ αυτήν. Όπως και να ’ναι αλλού πρέπει ν’ αναζητηθούν οι λόγοι. Γιατί ενώ ο διάδοχος του Κυρίλλου αγιοποιήθηκε κιόλας στις μέρες μας, δεν έγινε το ίδιο και με τον ανεπίληπτο μεγάλο Θρακιώτη ιεράρχη, έτσι που να προβληθεί κι αυτός Πανελλήνια και όπως του άξιζε.
Νέα Σμύρνη, 22 Φλεβάρη 1984
..................................................................................................................................................................
Μια μαρτυρία-ντοκουμέντο του απόγονου του μεγάλου Θρακιώτη Ιεράρχη, του τροτσκιστή λυρικού ποιητή της γενιάς του 1930 Κώστα Θρακιώτη( πραγματικό όνομα Θαλής Προδρόμου, γιος του εκπαιδευτικού Θεοδοσίου Προδρόμου,που ήταν ο πρώτος διευθυντής της Λεονταριδείου Σχολής της Αλεξανδρούπολης). Τη διέσωσε ο αείμνηστος ερευνητής της ιστορίας της Νέας Ορεστιάδας Τάκης Τσονίδης, όταν ακολουθώντας τις πηγές εντόπισε τον Κώστα θρακιώτη στην Αθήνα και του ζήτησε ένα δικό του κείμενο για τον μεγάλο πρόγονο του! Όπως υπογράφει, αυτό είχε συμβεί το 1984 , πριν 40 χρόνια, και τύχη αγαθή ήμουν παρών στη συνάντηση και συνεργασία τους στον οδό Μυριοφύτου 52 στη Νέα Σμύρνη! ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΚΙ ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΤΕΚΝΗΡΙΩΜΕΝΟ ΑΙΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ! ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΝ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΤΑΚΗ ΤΣΟΝΙΔΗ!
Αυτό υπογράμμισα στην ομιλία μου στην εκδήλωση υψηλού και πολλαπλού συμβολισμού της Β' ΕΛΜΕ Έβρου για τον Πατριάρχη Κύριλλο και τον γενάρχη των Καραθεοδωρή,ιατροφιλόσοφο Στέφανο Καραθεοδωρή, που έγινε με μεγάλη επιτυχία στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ορεστιάδας!
Στο πάνελ με την εκπαιδευτικό Μελπομένη Παπάζογλου και το μέλος της διοίκησης της Β΄ΕΛΜΕ Έβρου Σταυρούλα Ντινούδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου