61 χρόνια από την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στον εθνικό κορμό
Λίλα Κατσιμίγα: «Είμαι και εγώ μέρος της ιστορίας»
Η τελευταία επιζήσασα από το πλήρωμα που μετέφερε την ελληνική κυβέρνηση στη Ρόδο θυμάται
Είναι η τελευταία επιζήσασα από το πλήρωμα του αεροπλάνου Dakota που μετέφερε την ελληνική κυβέρνηση στη Ρόδο για την ιστορική υπογραφή της συμφωνίας Ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στον εθνικό κορμό. Η κυρία Λίλα Κατσιμίγα, συνταξιούχος δασκάλα σήμερα, είναι ζωντανή μαρτυρία μιας λαμπρής σελίδας που γράφτηκε στην Ρόδο με πρωταγωνιστή τον Ντίνο Τσαλδάρη, που αναπλήρωνε τον άρρωστο Πρωθυπουργό Σοφούλη.
Το ιστορικό της ενσωμάτωσης…
Ήταν 27 Ιουνίου 1946 στο Παρίσι και στο Συμβούλιο των Υπουργών των Εξωτερικών των τεσσάρων Δυνάμεων, αποφασίζεται να περιέλθουν τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα. Πρόκειται για απόφαση-σταθμό στην πορεία του δωδεκανησιακού λαού προς την ένωσή του με τη μητέρα Ελλάδα. Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφεται στο Παρίσι συνθήκη ειρήνης μεταξύ των συμμάχων και των συνασπισμένων Δυνάμεων (και Ελλάδας) και της Ιταλίας, σύμφωνα με την οποία η Ιταλία εκχωρεί στην Ελλάδα με πλήρη κυριαρχία τα νησιά της Δωδεκανήσου και τις παρακείμενες νησίδες. Στις 31 Μαρτίου 1947 ο Βρετανός διοικητής των συμμαχικών Δυνάμεων Κατοχής Δωδεκανήσου ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ, παραδίδει τη Στρατιωτική Βρετανική Διοίκηση στον αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη. Αρχίζει η μεταβατική περίοδος της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης Δωδεκανήσου. Στις 9 Ιανουαρίου 1948 με τον υπ' αριθμ. 518 νόμο της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων ορίζεται: "Αι νήσοι της Δωδεκανήσου Ρόδος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Σύμη, Κως, Λέρος, Τήλος και Καστελλόριζον, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, προσαρτώνται εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947". Με το νόμο αυτό, που αποτελεί τη ληξιαρχική πράξη της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στη μητέρα Ελλάδα, τερματίζεται το μεταβατικό στάδιο της ελληνικής στρατιωτικής διοίκησης. Η 7η Μαρτίου 1948, ορίζεται ως ημέρα της πανηγυρικής τυπικής ενσωμάτωσης. Η επίσημη τελετή της ενσωμάτωσης έγινε στις 7 Μαρτίου του 1948. Το 1955 η Δωδεκάνησος έγινε νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.
«Ο Τσαλδάρης σε όλη την διαδρομή έμενε με τα μάτια κλειστά».
Η κυρία Λίλα Κατσιμίγα εργαζόταν τότε στην αεροπορική εταιρία Τ.ΑΕ., την πρώτη Εταιρεία που ιδρύθηκε στην Ελλάδα από έναν Αιγύπτιο μεγαλοεπιχειρηματία ονόματι Ζώτο. Μετά πωλήθηκε στον Ωνάση και εξελίχθηκε στην μετέπειτα Ολυμπιακή. Ως αεροσυνοδός συνόδευσε την κυβέρνηση, με πιλότο της Dakota τον αείμνηστο πιλότο Σωτηρίου. Δεκαετίες μετά, όπως σημειώνει σήμερα συγκινημένη, γνώρισε έναν ανιψιό του, που είναι και εκείνος κυβερνήτης. Ο Ντίνος Τσαλδάρης, επικεφαλής της αποστολής, ήταν εκείνος που αναπλήρωνε τον γηραιό πρωθυπουργό Σοφούλη, μαζί του και άλλα μέλη του τότε Υπουργικού Συμβουλίου.
«Ήταν όλοι ήρεμοι, μόνο η σύζυγος του Τσαλδάρη μιλούσε πολύ» θυμάται σήμερα η γλυκιά κα Λίλα Κατσιμίγα και σημειώνει «Ο Τσαλδάρης σε όλη την διαδρομή έμενε με τα μάτια κλειστά, ίσως να σκεφτόταν την ιστορική στιγμή που ζούσαμε όλοι. Όταν φτάσαμε το κυβερνητικό κλιμάκιο έφυγε, εμείς μείναμε στον αεροδρόμιο και περιμέναμε». Στο χώρο περίμενε αρκετός κόσμος, όπως υποδέχτηκαν, έτσι και αποχαιρέτησαν τα μέλη της αποστολής. «Δεν έμειναν για δεξιώσεις. Πήγαν, υπέγραψαν και γύρισαν πίσω. Ήταν όλα πολύ λιτά».
«Την άλλη μέρα η αείμνηστη Ελένη Βλάχου είχε την στήλη της αφιερωμένη σε εμένα»
Τα αεροπλάνα Dakota που χρησιμοποιούσε η Εταιρεία ήταν επτά και επτά ήταν οι αεροσυνοδοί που δούλευαν σ’ αυτά. «Κάναμε την ημέρα δύο και τρία δρομολόγια, αλλά είχαμε, σε σχέση με τα δεδομένα της εποχής, εξαιρετικές αμοιβές. Εγώ έπαιρνα 3000 δραχμές το μήνα, όταν ήρθα στην Κομοτηνή και διορίστηκα δασκάλα, ο πρώτος μου μισθός ήταν 620 δραχμές. Αλλά ο έρωτας, η αγάπη μου για τον άνδρα μου, τον Μπάμπη Κατσιμίγα, με πήρε από την Αθήνα και με έφερε στην Κομοτηνή. Δόξα το Θεό, είμαι πολύ ευχαριστημένη, έχω πολύ καλές φίλες, και οι μαθήτριές μου ακόμη με θυμούνται με αγάπη» δηλώνει η αγαπημένη κα Λίλα όλων των Κομοτηναίων που έτυχε κάποια στιγμή να την γνωρίσουν. Ευγενική, προσιτή, καλοδιάθετη, με εξαιρετική διαύγεια και έξυπνο χιούμορ θυμάται ακόμη και σήμερα τα δυόμισι χρόνια που εργάστηκε ως αεροσυνοδός και τις 1100 ώρες που μέτρησε στο ενεργητικό της. «Έζησα εξαιρετικές στιγμές. Μια φορά πετούσαμε για τα Γιάννενα, πέσαμε σε μια καταιγίδα. Εγώ χαμογελαστή, φρόντισα να μην ανησυχήσω τους επιβάτες. Ήμουν χαμογελαστή καθ όλη την διάρκεια της πτήσης, στο τέλος όλα πήγαν καλά και την άλλη μέρα η αείμνηστη Ελένη Βλάχου είχε την στήλη της αφιερωμένη σε εμένα, την αεροσυνοδό που τους έδινε θάρρος, όπως έγραψε». Την αγαπούσε την δουλειά της, όπως αγάπησε στη συνέχεια και το επάγγελμα της δασκάλας.
Dakota από την Μέση Ανατολή...
Τα Dakota εκείνης της εποχής είχαν έρθει από την Μέση Ανατολή και οι πιλότοί της εταιρείας ήταν όλοι στρατιωτικοί. Αεροδρόμια υπήρχαν σχεδόν παντού, σε όλη την χώρα, γιατί το αεροπλάνο ήταν ασφαλές μέσο μετακίνησης, λόγω του Εμφυλίου, που μαίνονταν σε πολλά σημεία της χώρας, τα ταξίδια με άλλα μέσα έκρυβαν κινδύνους. «Είχε πάρα πολλά αεροδρόμια στην Ελλάδα τότε, στην Λάρισα, στην Καλαμάτα, στα Γιάννενα, στη Θεσσαλονίκη, στην Καβάλα, στην Κομοτηνή, στην Αλεξανδρούπολη, στη Ρόδο και στην Κρήτη». Ζωντανή ιστορική μαρτυρία η ίδια λόγω της συμμετοχής της στην ιστορική πτήση, θεωρεί πώς έζησε μια από τις πιο ωραίες στιγμές, «ένα κομμάτι της Ελλάδας ενσωματώθηκε στην πατρίδά μας» δηλώνει με δάκρυα στα μάτια και θυμάται σαν τώρα τον φειδωλό στις δηλώσείς του Τσαλδάρη και την ψυχραιμία που επέδειξε. «Είμαι και εγώ μέρος της ιστορίας» σημειώνει σεμνά και σπεύδει να προσθέσει ότι δίδαξε στις σχολικές αίθουσες και την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων. «Μου λείπουν οι φωνές των παιδιών, των μαθητών. Ακόμη και τώρα, όταν σχολνούν από το γειτονικό σχολείο βγαίνω στην αυλή του σπιτιού μου και τα καμαρώνω τα παιδιά» δηλώνει και σωπαίνει ξανά για να ακούσει τις φωνές των μικρών μαθητών.
Μαρία Νικολάου
........................................................................................................................................................
Είχε δημοσιευτεί στον "Βορέα"(τεύχος 46) τον Απρίλιο 2009, πριν 15 χρόνια!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου