ευτής του ΚΚΕ Γιάννης Δελής για τα νερά του Άρδα στη Βουλή!

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
Κ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΟΑ΄
Παρασκευή 19 Ιουλίου 2024

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Συνεχίζουμε με τη συζήτηση της
πρώτης με αριθμό 4773/17-5-2024 ερώτησης του κύκλου αναφορών-ερωτήσεων του
Βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας «ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ
ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ» κ. Ιωάννη Δελή προς τον Υπουργό Εσωτερικών, με θέμα:
«Απαράδεκτη και επικίνδυνη η κατάσταση του Φράγματος Θεραπειού στην Περιφερειακή
Ενότητα (ΠΕ) Έβρου».
Κύριε συνάδελφε, έχετε τον λόγο για δύο λεπτά.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα φύγουμε από το Κορδελιό και από το 1ο Ειδικό.
Ελπίζω ότι το κόστος δεν θα εμποδίσει την προσωρινή μετεγκατάσταση, για να κάνω και
μια σύνδεση με την προηγούμενη ερώτηση.
Και να πάμε στον Βόρειο Έβρο, κύριε Υπουργέ, στο Φράγμα του Άρδα, εκεί στο Θεραπειό
του Τριγώνου, με χωρητικότητα τριάμισι εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, το οποίο
αρδεύει εδώ και πενήντα χρόνια πάνω από διακόσιες χιλιάδες στρέμματα στην περιοχή.
Αυτό το Φράγμα, λοιπόν, βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση. Σήμερα, συγκεκριμένα,
παρουσιάζει μια εικόνα κυριολεκτικά εγκατάλειψης και ο κίνδυνος να πάθει έμφραγμα
αυτή η κυριότερη δομή άρδευσης του Έβρου και να μείνουν χωρίς νερό όλες οι
αρδευόμενες εκτάσεις είναι ορατός.
Υπήρχαν ηλεκτρολόγοι οι οποίοι, όμως, συνταξιοδοτήθηκαν και δεν αντικαταστάθηκαν.
Μιλώ για ηλεκτρολόγους του Φράγματος. Την ηλεκτρολογική υποστήριξη του Φράγματος
την ανέλαβε πια ένας ιδιώτης.
Επιπλέον, από την Πρωτοχρονιά του 2024, εδώ και επτά μήνες δηλαδή, το Φράγμα είναι
και χωρίς προσωπικό φύλαξης. Δεν υπάρχει κανείς για να το φυλάει, μιας και ο τελευταίος
φύλακάς του συνταξιοδοτήθηκε και οι εγκαταστάσεις φυσικά του Φράγματος
σκουριάζουν, καθώς είναι ασυντήρητες για πάρα πολλά χρόνια.
Συγκεκριμένα, το κυριότερο ζήτημα είναι ότι οι πόρτες οι οποίες ρυθμίζουν τη ροή του
νερού είναι σε ένα εξαιρετικά οριακό σημείο, έτοιμες να μπλοκάρουν, με ολέθριες φυσικά
συνέπειες, αν συμβεί αυτό, για τους αγρότες και για την περιοχή.
Επίσης, έγινε και ένα βοηθητικό φράγμα εκεί κοντά, δίπλα, στο χωριό Κόμαρα και
δαπανήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Αυτό, όμως, το φράγμα εξακολουθεί και σήμερα

να παραμένει ανενεργό, χωρίς να ιδρώνει κανενός το αυτί ούτε βέβαια να απολογείται
κάποιος για αυτό.
Σας ρωτάμε, λοιπόν, με βάση τα παραπάνω, κύριε Υπουργέ, τι θα κάνετε, ως Κυβέρνηση,
ώστε να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις, τα χρήματα δηλαδή, προκειμένου να γίνει η
συντήρηση, να στελεχωθεί, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά αυτό το πολύ σημαντικό
Φράγμα για την περιοχή, να προσληφθεί άμεσα φυσικά και όλο το αναγκαίο προσωπικό, με
τους φύλακες, τους ηλεκτρολόγους, για να συνεχίσει τη λειτουργία του αυτό το Φράγμα
και τι θα κάνετε για να λειτουργήσει και αυτό το βοηθητικό φράγμα που προανέφερα, στα
Κόμαρα.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ-ΠΕΤΡΟΣ ΣΠΑΝΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Αναφέρεστε στη
λειτουργία δύο φραγμάτων στον Νομό Έβρου, του Φράγματος Θεραπειού και του
βοηθητικού σε αυτό, όπως είπατε, Φράγματος στα Κόμαρα.
Ας τα πάρουμε ένα-ένα, για να δούμε ποια είναι σήμερα εκεί η πραγματική κατάσταση. Το
φράγμα Θεραπειού κατασκευάστηκε το 1972 από το Υπουργείο Περιβάλλοντος,
Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, το ΥΠΕΧΩΔΕ δηλαδή, κάθετα στον ποταμό Άρδα. Το
τότε Υπουργείο Γεωργίας δεν δέχθηκε να το παραλάβει για χρήση και με την ίδρυση των
κρατικών περιφερειών η λειτουργία, η συντήρηση και η φύλαξή του περιήλθαν στην
αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Ελέγχου Κατασκευής Έργων. Από 1η Ιουλίου του 2011 με
τον ν. 3852/2010 τη λειτουργία, τη συντήρηση και φύλαξη ανέλαβε η Περιφέρεια
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Ίσως γνωρίζετε καλύτερα και από εμένα, κύριε συνάδελφε, ότι το φράγμα Θεραπειού
λειτουργεί ανελλιπώς τα τελευταία πενήντα χρόνια. Οι εγκαταστάσεις του συντηρούνται
από όργανα της Περιφέρειας και τα νερά του ποτίζουν περισσότερα από 230.000
στρέμματα. Πρόκειται για ένα φράγμα το οποίο βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά από τα
σύνορά μας με τη Βουλγαρία και η Κυβέρνησή μας, όπως γνωρίζετε, δίνει μεγάλη σημασία
στις ανάγκες που έχουν οι ακριτικές περιοχές της χώρας.
Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό για την περιοχή φράγμα, οι σύγχρονες
προδιαγραφές και ανάγκες της περιοχής επιβάλλουν παρεμβάσεις για την αναβάθμιση και
τον εκσυγχρονισμό όλων των εγκαταστάσεων και υποδομών του. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα είναι το πρόβλημα που εντοπίζεται στα θυροφράγματα ρύθμισης της ροής των
υδάτων, το οποίο ανέκυψε κατά τη διάρκεια της προηγούμενης αρδευτικής περιόδους του
έτους ’23 και για την επίλυσή του έχει ήδη αποσταλεί αίτημα εξασφάλισης
χρηματοδότησης ποσού 65.545 ευρώ από το ετήσιο Πρόγραμμα Δράσης έτους 2024 της
Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, ώστε με το πέρας της τρέχουσας
αρδευτικής περιόδου να γίνουν όλες οι απαραίτητες εργασίες αποκατάστασης στο σύστημα
ανύψωσης των θυρών εκτόνωσης του φράγματος και στις ρηγματώσεις που
παρουσιάστηκαν στους προσαγωγούς αγωγούς οι οποίες προκαλούν διαρροές.
Επίσης, για τη βελτίωση της χωρητικότητας του φράγματος Θεραπειού έχει κατατεθεί
ήδη αίτημα του Περιφερειάρχη προς τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και
Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για χρηματοδότηση από το

Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και ενέργειας ποσού
ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ.
Περισσότερα θα αναφέρω στη δευτερολογία μου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Ελάτε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΗΣ: Σας άκουσα προσεκτικά, κύριε Υπουργέ. Προσπαθήσατε να
ωραιοποιήσετε την εικόνα λέγοντας απλώς ότι υπάρχουν κάποια μικρά προβλήματα με τα
θυροφράγματα, δώσαμε 60.000-70.000 ευρώ -δεν θυμάμαι το ακριβές ποσό που είπατε- και
όλα θα λυθούν. Δεν είναι ακριβώς έτσι. Μόνο έτσι δεν είναι, κύριε Υπουργέ. Τα πράγματα
είναι οριακά, είναι κρίσιμα. Οι αγρότες εκεί στην περιοχή, στο Τρίγωνο του Έβρου, είναι
αγανακτισμένοι. Μιλούν για εμπαιγμό. Καλά θα κάνετε να πάτε, να βρείτε έναν τρόπο να
μιλήσετε με αυτούς να σας τα πουν.
Και φυσικά για την κατάσταση αυτή στο φράγμα του Θεραπειού, ένα τεράστιο φράγμα,
πολύ σημαντικό για την αγροτική οικονομία της περιοχής, έχουν ευθύνη όλες οι
προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά μαζί και οι διοικήσεις της Περιφέρειας και των δήμων,
οι οποίες όλες αυτές, αν και γνωρίζουν το πρόβλημα, αδιαφορούν. Γιατί, ξέρετε, για να
ανακύψει πέρυσι το πρόβλημα αυτό με τα θυροφράγματα, έχει προηγηθεί μια κατάσταση.
Το πρόβλημα κάποια στιγμή προκύπτει, ανακύπτει, όμως τι έχει προηγηθεί; Η
υποσυντήρηση, η έλλειψη μάλλον, η απουσία οποιασδήποτε συντήρησης για δεκαετίες.
Το θέμα το ανέδειξε φυσικά ο Αγροτικός Σύλλογος του Τριγώνου στον Έβρο με
ανακοίνωσή του. Από τις αρχές του Δεκέμβρη του 2023 η Λαϊκή Συσπείρωση, η
περιφερειακή παράταξη του Κ.Κ.Ε. στο Περιφερειακό
Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, κατέθεσε σχετική επερώτηση στο
Περιφερειακό Συμβούλιο. Εμείς ως κόμμα στο Κ.Κ.Ε. στις 24 του Γενάρη καταθέτουμε
ερώτηση προς την Κυβέρνηση για το θέμα. Δεν λαμβάνουμε καμία απάντηση.
Επανερχόμαστε στις 14 Μαρτίου, κύριε Πρόεδρε, του ’24 χωρίς πάλι να λάβουμε καμία
απάντηση. Την επανακαταθέτουμε εκ νέου στις 17 Μαΐου. Μήνες προσπαθούμε να
πάρουμε μια απάντηση από την Κυβέρνηση για το πρόβλημα αυτό. Συναντάμε την ίδια
κυβερνητική αδιαφορία και ερχόμαστε σήμερα να συζητήσουμε επιτέλους αυτήν την
ερώτηση που την έχουμε μετατρέψει σε επίκαιρη.
Κοιτάξτε, σύμφωνα με δημοσιεύματα στον Τύπο της περιοχής, ακόμα και οι αρμόδιοι
φορείς, όπως για παράδειγμα ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης του Έβρου, ο οποίος έκανε
αυτοψία στο φράγμα, τρόμαξε κυριολεκτικά με αυτό που αντίκρισε και το χαρακτήρισε ως
μία βόμβα έτοιμη να εκραγεί. Δεν είναι δικά μου λόγια. Είπε ότι η υπόθεση του φράγματος
χρειάζεται μία υψηλή παρέμβαση, μιας και η κατάσταση με τις πόρτες, λέει, είναι
αδιανόητη, αφού δεν τις ανοίγουν για να μην τους μείνουν στο χέρι! Για τις πόρτες του
φράγματος μιλάμε, για τα θυροφράγματα.
Φυσικά, όπως σας είπα, αυτό το φράγμα είναι καθοριστικό. Αρδεύει μια περιοχή 200.000
στρεμμάτων. Το μέλλον του αγροτικού κόσμου της περιοχής εξαρτάται από αυτό. Εκτός αν
θέλετε και εσείς να διώξετε όσους έχουν απομείνει εκεί στην περιοχή, αδιαφορώντας για τη
λύση αυτού του σοβαρού προβλήματος.

Ξέρετε, οι παρεμβάσεις οι οποίες θα πρέπει να γίνουν, κύριε Υπουργέ, δεν μπορούν να
γίνουν από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο, γιατί καταλαβαίνετε ότι είναι μια
καλλιεργητική περίοδος και το φράγμα είναι σε πλήρη λειτουργία. Μπορούν να γίνουν
τους επόμενους μήνες, τους υπόλοιπους.
Εν τω μεταξύ, και πρέπει να το πούμε και αυτό, είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι δεν
υπάρχει για το ζήτημα αυτό ή τουλάχιστον δεν γνωρίζουμε εμείς να υπάρχει κάποια
περιβαλλοντική μελέτη, η οποία είναι και βασική προϋπόθεση, κύριε Πρόεδρε, για να
ενταχθεί ένα έργο, εν προκειμένω το φράγμα, σε κάποιο χρηματοδοτικό εργαλείο, έτσι
ώστε να γίνουν και οι αναγκαίες εργασίες της συντήρησής του. Εν πάση περιπτώσει,
είχαμε ακούσει, ο Περιφερειάρχης είχε πει ότι θα προβεί σε ενέργειες, ώστε να ενταχθεί
αυτό το έργο στο νέο ΕΣΠΑ. Θα θέλαμε να μας πείτε επ’ αυτού.
Σε κάθε περίπτωση, νομίζουμε θα πρέπει να αναγνωρίσετε ότι η κατάσταση είναι κρίσιμη
και θα πρέπει να γίνουν άμεσα ενέργειες αποκατάστασης και συντήρησης αυτού του
φράγματος, προκειμένου να λειτουργήσει και προκειμένου να μείνουν τέλος πάντων και να
μη φύγουν και οι τελευταίοι που έχουν μείνει στον Έβρο και ειδικότερα στον Βόρειο Έβρο.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Ελάτε.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ-ΠΕΤΡΟΣ ΣΠΑΝΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Κύριε συνάδελφε,
επειδή μας παρακολουθούν οι πατριώτες μας στον Έβρο και επειδή προσπαθείτε με την
ερώτησή σας να κινδυνολογήσετε, εγώ θα καταθέσω στα Πρακτικά δύο πρόσφατες
φωτογραφίες του φράγματος Θεραπειού. Παρακαλώ πολύ να κατατεθούν.
(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Βασίλειος-Πέτρος Σπανάκης καταθέτει
για τα Πρακτικά τις προαναφερθείσες φωτογραφίες, οι οποίες βρίσκονται στο αρχείο του
Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Δεύτερον, σήμερα που μιλάμε έχουμε έξι συγκεκριμένες δράσεις για έργα που αφορούν τη
συγκεκριμένη περιοχή γενικότερα. Δηλαδή την επιχειρηματολογία σας ότι υπάρχει
αδιαφορία, ότι φεύγουν τα ΑΦΜ, ότι είναι ανύπαρκτη η Κυβέρνηση ή οτιδήποτε, εγώ θα
σας την απαντήσω με συγκεκριμένα έργα:
Πρώτον, αντικατάσταση και υπογειοποίηση αρδευτικών δικτύων ΤΟΕΒ Ερυθροποτάμου
Νομού Έβρου προϋπολογισμού 9,5 εκατομμυρίων ευρώ.
Δεύτερον, ενεργειακή αναβάθμιση - εκσυγχρονισμός αρδευτικών εγκαταστάσεων ΓΟΕΒ
Ορεστιάδας προϋπολογισμού 2.199.951 ευρώ.
Τρίτον, συντήρηση - λειτουργία αντλιοστασίου κεφαλής ποταμού Άρδα έτους ’23-’24
προϋπολογισμού 227.000 ευρώ.
Τέταρτον, αποκατάσταση ζημιών εγκαταστάσεων αποστραγγιστικών αντιπλημμυρικών
αντλιοστασίων Α1 έως Α12 περιοχής Ερυθροποτάμου προϋπολογισμού 2.130.000 ευρώ.

Πέμπτον, επείγουσες παρεμβάσεις για την αποκατάσταση λειτουργικότητας των ρεμάτων
των Δήμων Ορεστιάδας, Διδυμοτείχου, Σουφλίου φάση Α΄ προϋπολογισμού 4.137.467,24
ευρώ.
Έκτον, είναι στη διαδικασία ανάθεσης η μελέτη με τίτλο «Μελέτη περιβαλλοντικών
επιπτώσεων αρδευτικών έργων ποταμού Άρδα - φράγμα Θεραπειού μετά των συνοδών
έργων μέχρι τους τελικούς αποδέκτες» προϋπολογισμού 250.000 ευρώ.
Να αναφερθώ όμως τώρα και στο βοηθητικό αυτού φράγμα Καλύβα στην περιοχή
Κομάρων του Νομού Έβρου, η κατασκευή του οποίου αποσκοπούσε στην παροχή νερού
στα υφιστάμενα αρδευτικά δίκτυα βόρεια του ποταμού Άρδα σε περιόδους ανεπάρκειας
υδάτων του ποταμού ή σε περιόδους διακοπής των εισροών του ποταμού από το
βουλγαρικό έδαφος. Η υπογραφή
της σύμβασης του έργου για την κατασκευή του εν λόγω φράγματος έγινε στις 2 Μαρτίου
του 2004 και η κατασκευή ολοκληρώθηκε στις 29 Αυγούστου 2008.
Η προσωρινή παραλαβή έγινε στις 2 Ιουνίου του 2009 και η οριστική παραλαβή έγινε στις
17 Δεκεμβρίου 2013. Το τελικό οικονομικό αντικείμενο του έργου ανήλθε στο ποσό των
9.115.000 ευρώ και προβλέφθηκε η συντήρησή του για χρονική διάρκεια τριάντα έξι
μηνών, η οποία έληξε στις 29 Αυγούστου 2011.
Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του Φράγματος Καλύβα, ο Γενικός Οργανισμός Εγγείων
Βελτιώσεων, ΓΟΕΒ όπως αναφέρεται, καταθέτει κάθε χρόνο στην αρμόδια Διεύθυνση
Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αίτημα με
τελευταίο το περσινό με ημερομηνία κατάθεσης στις 9 Ιανουαρίου 2023 για χορήγηση
βεβαίωσης για λήψη νερού άρδευσης των επιφανειακών δικτύων από το Φράγμα Καλύβα,
έτσι ώστε να μπορεί ο οργανισμός να χρησιμοποιεί ως πηγή υδροδότησης αρδευτικού
νερού το φράγμα για την τροφοδοσία του αρδευτικού δικτύου βόρειας περιοχής Άρδα,
αλλά με την επισήμανση ότι η χρήση της υδροληψίας αυτής είναι απαραίτητη μόνο σε
έκτακτες ανάγκες.

Τα σχετικά αιτήματα του ΓΟΕΒ, δηλαδή του Γενικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων,
έχουν γίνει όλα δεκτά μέχρι σήμερα παρ’ όλο που ακόμη δεν έχει απαιτηθεί η
χρησιμοποίηση του Φράγματος Καλύβα διότι, όπως αναφέρει ο οργανισμός σε έγγραφό
του, επαρκούν οι ποσότητες από τον Ποταμό Άρδα. Ωστόσο, επειδή όπως είναι
φυσιολογικό, με την πάροδο του χρόνου έχουν προκύψει και φθορές στο έργο, επιβάλλεται
να γίνουν και κάποιες ενέργειες, όπως να συνταχθεί φάκελος πρώτης πλήρωσης του
φράγματος, να συνταχθεί μελέτη θραύσης του φράγματος, να συναχθεί περιβαλλοντική
μελέτη για το έργο αντιμετώπισης των διαρροών.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα δράσης της Περιφέρειας Δυτικής
Μακεδονίας και Θράκης η παροχή υπηρεσίας με τίτλο «Ωρίμανση φακέλου μελέτης για
την έγκριση των φραγμάτων της περιφέρειας από τη δυτική αρχή φραγμάτων, μέσα από
την οποία μελέτη θα συνταχθεί και ο φάκελος προ της πλήρωσης του Φράγματος Καλύβα.
Επίσης, αναμένεται να υποβληθεί από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και
Θράκης πρόταση στην ανοιχτή πρόσκληση με τίτλο «Παρεμβάσεις εκτίμησης τρωτότητας
και ανθεκτικότητας φραγμάτων έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων» της Ειδικής
Γραμματείας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής

Ανάπτυξης και Ταμείου Συνοχής Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγραμμάτων
Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή και Πολιτική Προστασία.
Μέσα από τη μελέτη της επικαιροποίησης του φακέλου του φράγματος και του σχεδίου
αντιμετώπισης επικίνδυνων καταστάσεων φράγματος καθίσταται δυνατή η διενέργεια
περαιτέρω ελέγχων και η υλοποίηση συγκεκριμένων
πιλοτικών παρεμβάσεων, όπου θα κριθεί ότι αυτό είναι αναγκαίο και μετά την έγκριση του
φακέλου από τη διοικητική αρχή φραγμάτων.
Όπως έχω αναφέρει ξανά, κύριοι συνάδελφοι -και εδώ ολοκληρώνω- η Κυβέρνησή μας
παρεμβαίνει άμεσα με μεθοδικότητα όπου και όποτε εντοπίζει το οποιοδήποτε πρόβλημα,
καθώς και για την πρόληψη ενδεχόμενων προβλημάτων και πετυχαίνει τα καλύτερα
δυνατά αποτελέσματα.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Ευχαριστούμε τον κ.