ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ
ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ι. ΚΟΥΦΟΥ
(Του Δημήτρη Ρωσσίδη, Δ/ντή Δ. Σ. Δικαίων - Έβρου)
Α. ΑΥΤΟΤΕΛΗ ΕΡΓΑ
Ο συγγραφέας Νικόλαος Κουφός, από τα πρώτα
δημοσιεύματά του, εκφράσθηκε λογοτεχνικά, ωστόσο δεν επέμεινε
στο είδος αυτού του λόγου, αφού ενεπλάκη από πολύ νωρίς, στην
ιστορική έρευνα και καταγραφή. Το πρώτο έργο του, που ανήκει
στην ταξιδιωτική λογοτεχνία και έχει τίτλο «Μεγάλη Εβδομάδα στο
Άγιο Όρος», χαρακτηρίζεται ειδικότερα εκ του περιεχομένου του,
ως ένα Προσκυνηματικό Οδοιπορικό.
Το έργο αυτό που αποτελείται από 148 σελίδες και έχει τη
μορφή βιβλίου μικρού σχήματος, εκδόθηκε για πρώτη φορά από
την Ιερά Μονή Παναγίας Πορταΐτισσας Κορνοφωλεάς Σουφλίου, η
οποία είναι Μετόχιο της Ιεράς Μονής Ιβήρων Αγίου Όρους, το
1997 και παρουσιάστηκε το ίδιο έτος στην Αλεξανδρούπολη, από
τον τότε Αρχιμανδρίτη και νυν Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως κ.
κ. Άνθιμο. Ύστερα από 17 χρόνια, το 2014, το έργο αυτό
επανεκδόθηκε από τις Εκδόσεις Σαΐτη στην Αθήνα, από τις οποίες
διατίθεται μέχρι σήμερα, κατόπιν ηλεκτρονικής παραγγελίας.
Το περιεχόμενο του βιβλίου διαρθρώνεται σε 20 Κεφάλαια,
στα οποία ο συγγραφέας, περιγράφει με λογοτεχνική γραφή, το
ταξίδι του από την Ορεστιάδα στο Άγιο Όρος και ακολούθως την
περιήγησή του στα Ιερά Σκηνώματα της Αθωνικής χερσονήσου,
παρέα με 5 – 6 άλλους Ορεστιαδίτες προσκυνητές. Για τον
συγγραφέα είναι η πρώτη επίσκεψή του στο Περιβόλι της Παναγίας
και όπως γίνεται φανερό από τον τρόπο και το ύφος του λόγου
του, βιώνει μια συγκλονιστική εμπειρία, η οποία προέρχεται από τη
φύση, την αρχιτεκτονική, την ιστορία, το τυπικό της μοναστικής
πολιτείας, τις νυκτερινές Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας, τις
συζητήσεις με κάποιους μοναχούς και κυρίως από την εμφανή
ιερότητα του Αγιορείτικου τοπίου ή ακόμη και τη διαπίστωση
«ιδίοις όμμασι» έκτακτων και θαυμαστών σημείων, όπως ήταν η
κίνηση της κανδήλας της Ωραίας Πύλης του Καθολικού της Ιεράς
Μονής Ιβήρων.
Ας ακούσουμε όμως, από τον ίδιο τον συγγραφέα, την
παραστατικότατη περιγραφή, αυτού του έκτακτου και θαυμαστού
περιστατικού, κατά την Ακολουθία του Μεσονυκτικού της Μεγάλης
Τετάρτης, 3 η ώρα το πρωί. Για τον λόγο τώρα, ότι μια τέτοια
έκτακτη Αγιορείτικη πνευματική εμπειρία είναι σπάνια και με
2
δεδομένο ότι καμιά δυνατότητα δεν έχουν οι γυναίκες, να
παρακολουθήσουν ιερές τελετές στο Άγιο Όρος - λόγω του Άβατου
που ισχύει γι’ αυτές – τόσο η εν λόγω περιγραφή, όσο και
γενικότερα το περιεχόμενο του βιβλίου αυτού, αποκτούν ιδιαίτερη
αξία.
«Κατεβαίνουμε στο Καθολικό της Μονής, όπου το λιγοστό
φως των καντηλιών και των αγνών κεριών πασχίζει να φωτίσει τον
εσωτερικό του χώρο, χωρίς ωστόσο να τα καταφέρνει. Η
ατμόσφαιρα κατανυκτικότατη, με τους μοναχούς σκυμμένους και
ακίνητους μέσα στα χοντρά στασίδια, με χαμηλωμένο το κουκούλι
και με το κομποσχοίνι τους στο χέρι. Τους λαϊκούς
συμπροσευχόμενους, αμίλητους, σεβαστικούς, στο μισοσκόταδο.
Με τον Ιεροδιάκονο να θυμιάζει τις ιερές εικόνες, το θρόνο το
Δεσποτικό, τον Ηγούμενο, τους αδελφούς και τους κοσμικούς
προσκυνητές, όλους με τη σειρά, κινώντας ρυθμικά το ασημένιο
θυμιατό. Με το μοσχοθυμίαμα το αγιορείτικο να καίγεται πάνω στα
χοντρά και κατακόκκινα κάρβουνα του θυμιατού. Με τις καρδιές
των πιστών να φλέγονται από τη θεία αγάπη, όπως τα χοντρά
κάρβουνα, που λαμπαδιάζουν κάθε τόσο, μέσα στο θυμιατό του
Ιεροδιακόνου. Με την ευάρεστη οσμή του θυμιάματος ν’, ανυψώνει
το νου και την καρδιά προς το Θεό κι η προσευχή καθαρή να
κατευθύνεται προς Αυτόν, ως θυμίαμα ενώπιόν Του. Με τ’
αδιάκοπο πηγαινέλα των εκκλησιαστικών, με την κίνηση των
πολυελαίων τη ρυθμική, σε τακτά της Ακολουθίας μέρη…
Κι αν όλα αυτά, συναπαρτίζουν τμήμα του σώματος της
επίγειας στρατευόμενης Εκκλησίας του Χριστού, λίγο ψηλότερα,
στους ιστορημένους τοίχους του ιερού ναού, χρυσίζουν απ’ τις
ανταύγειες των δρακοντείων τα φωτοστέφανα των αγίων, των
μελών της επουράνιας θριαμβεύουσας Εκκλησίας του Χριστού και
Θεού μας. Κι αν είναι άκουσμα εξαίσιο, το ψαλλόμενο μέσα στη
νύχτα: «Εκ νυκτός ορθρίζει το πνεύμα μου προς σε, ο Θεός, διότι
φως τα προστάγματά σου επί της γης», από ψάλτη τεχνίτη και
καλλίφωνο, ένα άλλο θαυμαστό και έκτακτο σημείο που άρχισαν
να βλέπουν οι οφθαλμοί μας οι σωματικοί, τούτη την ώρα «της
τιμίας και θεάρεστης αίνεσης της εωθινής», συγκλονίζει τα
τρίσβαθα της ψυχής μας.
Η μεγάλη ασημένια καντήλα της Ωραίας Πύλης, στο
Καθολικό της Ιεράς Μονής Ιβήρων, άρχισε να κινείται ρυθμικά ως
εκκρεμές, «εν μέσω» των άλλων καντηλών που την περιβάλλουν
και που ακινητούν.
3
Κατακυριεύεται τώρα η ύπαρξή μας από συναισθήματα
συντριβής και κατάνυξης, πίστης και ιερού ενθουσιασμού, ψυχικής
έξαρσης και αγαλλίασης πνευματικής!
«Συναγάλλεται μετά των μοναχών η Παναγία μας και κινεί
την κανδήλα κατά τα εορτίους και πανσέπτους ημέρας», λέγουν οι
εθισμένοι στο θαύμα αδελφοί της Μονής.
Κι ακατάπαυστα, «από φυλακής πρωίας μέχρι νυκτός, την
Θεοτόκον και Μητέρα του φωτός, εν ύμνοις τιμούν και
μεγαλύνουν».
Εκτός από αυτό το Οδοιπορικό στο Άγιο Όρος, ο Νίκος
Κουφός, έχει γράψει και άλλα λογοτεχνικά κείμενα, τα οποία
ανήκουν στην ταξιδιωτική Λογοτεχνία και όλα μαζί τα στεγάζει
κάτω από τον τίτλο: «Μυστικές φωνές σημαινόντων τόπων».
Πρόκειται για δημιουργίες που έχουν ως πηγή έμπνευσής τους
συγκεκριμένους τόπους, από τους πολλούς που έχει επισκεφθεί ο
συγγραφέας τόσο στο εσωτερικό, όσο και το εξωτερικό.
Αξίζει να αναφέρουμε τους τίτλους των κειμένων αυτών, που
είναι δηλωτικοί της σημαντικότητας των τόπων που άσκησαν
ιδιαίτερη επίδραση στην ψυχή και τον στοχασμό του συγγραφέα:
«Στο Λεωνίδιο – Πνευματική περιήγηση, Αύγουστος, 1993».
Το Λεωνίδιο είναι ιστορική παραθαλάσσια κωμόπολη της
Κυνουρίας Αρκαδίας και για το κείμενο αυτό, ο αείμνηστος
διαπρεπής ιστορικός και συγγραφέας Σαράντος Καργάκος, έχει
γράψει στον Πρόλογο του βιβλίου του Νίκου Κουφού για την
Καβύλη, ότι ο λόγος του, στο προαναφερθέν κείμενο για το
Λεωνίδιο, θυμίζει Παπαδιαμάντη.
«Νυμφαία. Θωράκιση του πάτριου, Μάρτιος 1993».
Πρόκειται για ένα κείμενο που εμπνεύσθηκε, κατά την επίσκεψή
του στο Οχυρό της Νυμφαίας Κομοτηνής, στο πλαίσιο του πρώτου
Πανελλήνιου Παιδαγωγικού Συμποσίου, οργανωμένου απ’ την
Εταιρεία Παιδαγωγικών Επιστημών της Κομοτηνής. Το κείμενο
αυτό, δημοσιεύτηκε – λόγω της σπουδαιότητάς του – στον Τόμο
των Πρακτικών του εν λόγω Συνεδρίου.
«Η Μόσχα από το χθες στο σήμερα, Ιούλιος 2014»,
δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό «Πνευματική ζωή», έγκριτο
λογοτεχνικό περιοδικό πανελλαδικής κυκλοφορίας.
«Από το Λένινγκραντ στην Αγία Πετρούπολη, Ιούλιος 2014».
«Ο ήλιος της Ρώμης, Ιούλιος 2016», το οποίο απέσπασε 3 ο
Βραβείο Ελεύθερου Κειμένου, του 16 ου Παγκόσμιου Λογοτεχνικού
Διαγωνισμού της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.
«Θήρα και Θηρασία, Αιγαιακοί λήκυθοι, Απρίλιος 2017», το
οποίο απέσπασε 1 ο Βραβείο Οδοιπορικού, του 18 ου Λογοτεχνικού
4
Διαγωνισμού της Εταιρείας Τεχνών, Επιστήμης και Πολιτισμού
Κερατσινίου Πειραιά.
«Ανάβαση στον Άθωνα, Ιούλιος 2017». Το κείμενο αυτό
δημοσιεύθηκε στον Ιστότοπο: «Αγιορείτκος Λόγος»,
συμπεριλήφθηκε στο βιβλίο του Νίκου Κουφού για τον Όσιο Νείλο
τον Μυροβλύτη, και κατόπιν χορηγίας, τυπώθηκε σε περισσότερα
από 3.000 φυλλάδια και διανεμήθηκε δωρεάν από Ιερές Μονές και
Ιερούς Ναούς σε αρκετά μέρη της χώρας μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου