ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΜΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟ 2024!
Ογδόντα χρόνια(1944-2024) από την ανατίναξη της σιδηροδρομικής γέφυρας των Δικαίων!
Του Σταύρου Παπαθανάκη-δημοσιογράφου
ΕΝΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΟΡΟΣΗΜΟ
Με τη σύμπραξη ανταρτών του ΕΛΑΣ και Αμερικανών σαμποτέρ με διαταγή του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής
ΑΠΟ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΣΑΜΠΟΤΑΖ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΜΙΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟΫ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΕΝΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ
Κάτι που γίνεται για πρώτη φορά με αυτή την ένταση, την οργάνωση και την τεκμηρίωση, που δημιουργεί ένα προηγούμενο, το οποίο θέτει ενώπιον των ευθυνών τους όλα τα επίπεδα θεσμικής και πολιτικής εκπροσώπησης της τοπικής κοινωνίας.
ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟ ΟΡΟΣΗΜΟ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΗ ΑΦΗΓΗΣΗ
Αυτό ήταν και παραμένει ένα βασικό πρόβλημα και εμπόδιο για την ανάδειξη και αξιοποίηση του ως μιας δυνατότητας προβολής της περιοχής σε εθνικό και διεθνές επίπεδο,
Αν και εδώ και πολλά χρόνια η εθνική βιβλιογραφία είχε εντάξει στο πλαίσιο της το σχετικό θέμα, ωστόσο η αξιολόγηση και η κατανόηση του ως προς τις πραγματικές διαστάσεις του και τη σημασία του, παραμένει ελλιπής. Το πρώτο βιβλίο είναι του Κρίτωνα-Βαγγέλη Κασάπη «ΣΤΟΝ ΚΟΡΦΟ ΤΗΣ ΓΚΥΜΠΡΕΝΑΣ-Χρονικό της αντίστασης στον Έβρο», που κυκλοφόρησε το 1977 από τις εκδόσεις «Κάλβος». Το 1985 θα ακολουθήσει από τις εκδόσεις «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» το βιβλίο των Λεωνίδα Τερζούδη(Μίλτου) και Φώτη Βλάχου(Φοίβου) «Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΒΡΟ», χωρίς να παίρνει τις διαστάσεις που πρέπει, ως ένας τεράστιας σημασίας σαμποτάζ στο οποίο υπάρχει άμεση εμπλοκή των Βρετανών και των Αμερικανών και κυρίως του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής. Οι Σύμμαχοι καίγονται να κόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού της πολεμικής βιομηχανίας της ναζιστικής Γερμανίας. Στο πεδίο υπάρχουν ακόμη πολλές δυσλειτουργίες μεταξύ των Βρετανικών και των Αμερικανικών Στρατιωτικών Μυστικών Υπηρεσιών! Θα χρειαστεί να παρέμβει ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Φράνκλιν Ρούσβελτ στον Βρετανό πρωθυπουργό Ουίνστον Τσώρτσιλ, για να πάρουν το επιχειρησιακό προβάδισμα οι Αμερικανοί, που στο πεδίο έχουν στείλει για να στήσει το δίκτυο συνεργασίας με τους αντάρτες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ τον περίφημο Αλέκο Γεωργιάδη, που θα εξελιχθεί σε έναν θρύλο των Αμερικανικών Μυστικών Υπηρεσιών! Ο ΕΛΑΣ διαθέτει ικανό αριθμό ανδρών για την επίτευξη των στόχων τους, που είναι η ανατίναξη των σιδηροδρομικών γεφυρών στα Δίκαια Τριγώνου και στα Λουτρά Αλεξανδρούπολης. Υπό την κωδική ονομασία «ΣΙΚΑΓΟ» για την όλη επιχείρηση, «ΜΙΛΓΟΥΟΚΙ¨για τα Δίκαια και «ΖΟΛΙΕΤ» για τα Λουτρά. Ο καταγόμενος από την Κάρπαθο Αλέξανδρος Γεωργιάδης, ο «Αλέκος» για τους συναγωνιστές του, από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνεται ότι η μόνη δύναμη που μπορεί να τον βοηθήσει, άρα και τους Συμμάχους, είναι το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, που έχει εκατοντάδες αντάρτες στις γραμμές του. Κι έτσι θα γίνει! Τελικά από το Θρακικό πέλαγος και το Δέλτα του Έβρου κι από τη Γκύμπρενα ως τα Δίκαια μπορεί να ενεργοποιήσει σχεδόν ένα τέγμα ανδρών, που θα πάρουν μέρος στην επιχείρηση και θα συμβάλλουν στην άψογη και κορυφαία συνέργεια δολιοφθοράς, αφού θα πρέπει να μεταφέρουν στις πλάτες τους 1.οοο περίπου κιλά εκρηκτικών, Την Τετάρτη, 29 ΜΑΪΟΥ 1944, θα επιφέρουν ένα εντυπωσιακό χτύπημα στις γραμμές ανεφοδιασμού της πολεμικής βιομηχανίας των ναζί, που προμηθεύονταν τα πολύτιμα μεταλλεύματα του χρωμίου και του βωξίτη από την Τουρκία.
Ένας από τους πρωταγωνιστές της παράτολμης ενέργειας ήταν ο καπετάν «ΕΡΜΗΣ»-Γεώργιος Γκεντσίδης, με την ταμπέλα του εμπορικού καταστήματος του με την ίδια ονομασία να θυμίζει τη συμβολή του στο σημαντικό αντιστασιακό και στρατιωτικό ορόσημο! Αυτή ακριβώς η ταμπέλα που υπάρχει πλέον στο συνεργατικό καφενείο «ΜΠΕΝΤΡΕΝΤΙΝ» και έχει τη δική της ιστορία διάσωσης με πρωταγωνιστή το φωτογράφο Γρηγόρη Αζορίδη.
Το σαμποτάζ προκαλεί κύματα ενθουσιασμού! Όλα τα ραδιόφωνα, που είναι το κύριο μέσο άμεσης και μαζικής ενημέρωσης όλου του αγωνιζόμενου και ελεύθερου κόσμου αναφέρονται εκενώς και με διθυραμβικά αφιερώματα για τον ηρωισμό των πρωταγωνιστών και τις ανατινάξεις των δύο σιδηροδρομικών γεφυρών στον Έβρο, στα Δίκαια και στα Λουτρά! Η αναστάτωση στους Γερμανούς κατακτητές και στους συνεργάτες τους είναι τεράστια. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμη κι ως μια ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ!
Στον Έβρο το αντάρτικο γνωρίζει την απογείωση του. Υπάρχει άλλο κλίμα και άλλο κύρος, αφού ο ΕΛΑΣ δρα στο πλαίσιο του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής(ΣΣΜΑ). Έχει εξοπλιστεί και υπάρχει αθρόα προσέλευση και ενίσχυση του. Με άλλη δύναμη πυρός, με εξοπλισμό που ήρθε με τα αεροπλάνα και με τα καίκια, σε λίγους μήνες θα μπορεί να αναμετρηθεί με τους κατακτητές και να απελευθερώσει τον Έβρο μετά από τρία και πλέον χρόνια τριπλής κατοχής της χώρας μας από τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Βουλγαρία!
‘Ενας άνθρωπος-κλειδί που γνωρίζει πολύ καλά την περιοχή κι αξίζει μιας ιδιαίτερης υπογράμμισης είναι ο Βυσσιώτης Γιώργος Βαλασίδης-«Αλατζιάς», που έφερε τον Αλέκο Γεωργιάδη σε επαφή με τους αντάρτες, για να ανοίξει διάπλατα ο ο δρόμος και ο δίαυλος συνεργασίας.
Ποια ήταν η αντίδραση των Γερμανών; Κατά την πάγια πρακτική τους ζήτησαν λίστα κατοίκων για να τους εκτελέσουν αλλά ο διορισμένος από τις κατοχικές αρχές πρόεδρος της Κοινότητας Δικαίων Απόστολος Γροίδης-«Καραμπάσης» όχι μόνο αρνήθηκε να τους παραδώσει ονόματα συγχωριανών του αλλά πρότεινε τον εαυτό του και την οικογένεια του! Μια πράξη άφθαστου ηρωισμού, γεγονός που τους αιφνιδίασε, μ΄αποτέλεσμα να μην πρχωρήσουν σε αντίποινα και εκτελέσεις, ενώ οι ανακρίσεις και τα βασανιστήρια στις φυλακές του Διδυμοτείχου δεν οδήγησαν σε κανένα αποτέλεσμα και περαιτέρω συλλήψεις.
Η πρώτη προσπάθεια ανάδειξης της θαρραλέας πράξης έγινε το 2009, πριν 15 χρόνια, μετά από πρωτοβουλία του Συλλόγου Τριγωνιωτών Αθήνας υπό την προεδρία του Γιώργου Μαυρογιαννίδη με τη συνεργασία του Δήμου Τριγώνου. Από τότε έμεινε μια μαρμάρινη πλάκα με λανθασμένη αναγραφή της χρονολογίας και σύμφωνα μ΄αυτήν το γεγονός έγινε το 1943 και όχι το 1944! Αν και έχει επισημανθεί αρκετές φορές, ο επισκέπτης πληροφορείται το λάθος, που κάποια στιγμή θα πρέπει να διορθωθεί.
Το 2000 ο λαϊκός ποιητής και λαογράφος Στέλιος Ντουρανίδης στο βιβλίο του «ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις GRAFO της Θεσσαλονίκης, αναφέρεται στο γεγονός και μας δίνει πρόσθετες πληροφορίες για τους κατοίκους των Δικαίων που είχαν συλληφθεί, ανακριθεί και βασανιστεί!
Το 2005 ο Χρήστος Παπαδόπουλος στο βιβλίο του «Ζω και θυμάμαι» κάνει ιδιαίτερη μνεία στον Γιώργο Ματουσίδη που είχε βασανιστεί!
Τα πράγματα αλλάζουν με το ολοσέλιδο αφιέρωμα της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ», που δημοσιεύτηκε το Σάββατο,30 Σεπτεμβρίου και την Κυριακή, 1η Οκτωβρίου 2006, το οποίο υπογράφει η Φωτεινή Τομαή(Πρέσβης Α΄με μακρά θητεία στο Υπουργείο Εξωτερικών) με κεντρικό τίτλο Ο άνθρωπος που έβαλε τέλος στον πόλεμο και υπέρτιτλο Ο ελληνοαμερικανός πράκτορας της OSS Αλέξανδρος Γεωργιάδης που συνεργαζόταν με το ΕΑΜ στον Έβρο.
Οι πληροφορίες που μας δίνει μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε το γεγονός στις πραγματικές διαστάσεις του ως ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΟΡΟΣΗΜΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ!
Δώδεκα χρόνια αργότερα θα ακολουθήσει από τις εκδόσεις ΑΑ ΛΙΒΑΝΗ το βιβλίο της «ΚΩΔΙΚΟΣ ΓΚΑΝΤΕΡ:Ο ΑΝΔΡΑΣ ΠΟΥ ΣΗΜΑΔΕΨΕ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ» με εσωτερικό υπότιτλο «Μια άγνωστη ιστορία: Η δράση του ελληνοαμερικανού πράκτορα της OSS Αλέκου Γεωργιάδη στον κατεχόμενο Έβρο».
ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ-ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ, που έρχεται να φωτίσει τη δράση του θρυλικού πράκτορα των Αμερικανικών Στρατιωτικών Μυστικών Υπηρεσιών(OSS) Αλέκου Γεωργιάδη. Μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε πρόσωπα και γεγονότα με φόντο τη σύγκρουση Βρετανών και Αμερικανών στην ευρύτερη γεωπολιτική και γεωστρατηγική σκακιέρα. Το υπογραμμίζει ο Κρίτων-Βαγγέλης Κασάπης στο ΒΙΒΛΙΟ-ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ γράφοντας: «ΑΠΟ ΤΟΝ ΅ΒΡΟ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΝΑ ΕΚΤΟΠΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»!
Αδιαμφισβήτητη η συνεισφορά της Φωτεινής Τομαή, που έδωσε μια άλλη τεκμηρίωση και δημοσιότητα και προβολή για το γεγονός και κυρίως για τον Αλέκο Γεωργιάδη. Δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάδειξη και αξιοποίηση του στο σωστό του πλαίσιο.
Δεν απέφυγε όμως και τα λάθη κι αυτά οφείλει να τα διορθώσει στην επόμενη έκδοση ο έγκριτος εκδοτικός οίκος.
Στο βιβλίο δεν γράφει για τη γέφυρα των Δικαίων αλλά για τη σιδηροδρομική γέφυρα του γειτονικού Σβίλενγκραντ!
Ο Δήμος Ορεστιάδας είχε μια ευκαιρία το 2014 να τιμήσει τα 70 χρόνια και δεν το έκανε, αν και είχε γίνει σχετική πρόταση.
Το θέμα είναι ότι τώρα δεν θα υπάρχει καμία δικαιολογία για να προχωρήσει στην καθιέρωση ενός εορτασμού διεθνών προδιαγραφών υπό την αιγίδα όλων των συμμάχων που εκπροσωπούνταν στο Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής(ΣΣΜΑ)!
Η καθιέρωση του ως ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ σε όλα τα σχολεία της Ορεστιάδας και της Αλεξανδρούπολης.
Η ανέγερση ενός μνημείου στα πρότυπα του Λιθοξόου των Πετρωτών από τον καταξιωμένο γλύπτη Δημοσθένη Σωτηρούδη, από τον Στάθη Αλεξόπουλο, που κατάγεται από τα Δίκαια και πιθανόν να τον γνωρίζετε από την προτομή του ιατροφιλόσοφου Στεφάνου Καραθεοδωρή , που υπάρχει στο Μουσείο των Καραθεοδωρή στη Νέα Βύσσα και στον περίβολο της Παναγίας της Κουμαριώτισσας στο Νιχώρι του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη!
Το μνημείο του Παύλου Φύσσα σίγουρα θα το έχετε υπόψη σας κι ενδεχόμενα να το έχετε δει. Είναι κι αυτό δικό του έργο.
Εδώ στο χώρο του συνεργατικού καφενείου υπάρχει ένα αντίγραφο-ανάτυπο του πίνακα που είχε δημιουργήσει ο ζωγράφος, σκιτσογράφος και μετρ της αφίσας Νίκος Τερζής, που ζει και δραστηριοποιείται στη Στοκχόλμη της Σουηδίαςμ για τον καταγόμενο από το Αμμόβουνο-SAMUNA θρησκευτικό και κοινωνικό μεταρρυθμιστή ΣΕΪΧΗ ΜΠΕΝΤΡΕΝΤΙΝ και τον είχαμε παρουσιάσει εδώ σ΄αυτό το χώρο με αφορμή την εκδήλωση για τα 600 ΧΡΟΝΙΑ(1416-2016) ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΛΙΚΑΡΙΩΝ ΤΟΥ ΜΠΕΝΤΡΕΝΤΙΝ!
Θεωρή ότι η σημερινή μας εκδήλωση δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις για μια διοργάνωση διεθνούς επιπέδου γι΄αυτό το σημαντικό ορόσημο.
Γι΄αυτό κι εκφράζω τις ευχαριστίες μου στο Παράρτημα Διδυμοτείχου-Ορεστιάδας της ΠΕΑΕΑ και ιδιαίτερα στον πρόεδρο του Σταμάτη Γκατζίδη!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου