ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΣΟΥΦΛΙΩΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΟΙ
Του Ευστράτιου Φούσκα Προέδρου του Συλλόγου Σουφλιωτών Θεσσαλονίκης – συν/χου Διδασκάλου
Παπασταματίου Χρήστος:
Μελέτησε επιστημονικά και παρουσίασε με πολλά δημοσιεύματα του την λαογραφική παράδοση του Σουφλίου. Γιός ιεροδιδασκάλου (του Παπασταμάτη) δίδαξε σε σχολεία της Θράκης και κυρίως του Σουφλίου, ιδιαίτερα στο Γ’ Δημοτικό Σχολείο που το διήυθυνε μέχρι την συνταξιοδότηση του το 1965. Τοπικός έφορος προσκόπων (1945-1950), αντιπρόσωπος του Θρακικού Κέντρου και ακούραστος συλλέκτης λαογραφικού υλικού για το Σουφλί και την περιοχή του. Τόμους ολόκληρους καλύπτουν τα δημοσιεύματα του στο περιοδικό «Θρακικά». Του απονεμήθηκαν τιμητικές διακρίσεις από διαφόρους φορείς και κυρίως από την Ακαδημία Αθηνών.
Γεννήθηκε στο Σουφλί στις 29 Ιουνίου 1910. Σπούδασε στην Αγία Αναστασία Χαλκιδικής. Γνώριζε βυζαντινή μουσική και είχε οργανώσει μαντολινάτα με τους μαθητές του. Διοργάνωσε και θεατρικές παραστάσεις όπως το έργο: «Η λύρα του γέρο Νικόλα» για το οποίο βραβεύτηκε με 2 μετάλλια, δίπλωμα μετά μεταλλίου ευδοκίμων υπηρεσιών στις 6 Αυγούστου 1948 στην Αθήνα από τα χέρια του βασιλιά Παύλου.
Εκτός από το Γ’ Δημοτικό Σχολείο δίδασκε στο Β’ και το Δ’ Δημοτικό Σχολείο καθώς και στο Γυμνάσιο Σουφλίου τα μαθήματα των Αρχαίων και Νέων Ελληνικών στις τάξεις Α’, Β’, Γ’, καθώς και το μάθημα της Ηθικής και της Κατήχησης στις μεγαλύτερες τάξεις του Γυμνασίου. Ενδιαφερόταν πολύ για τους μαθητές του να μάθουν γράμματα και να σπουδάσουν, προς τούτο δε παρακινούσε τους γονείς τους. Πολλοί μαθητές του σπούδασαν και φάνηκαν χρήσιμοι επιστήμονες στην κοινωνία του Σουφλίου. Η βράβευση του από την Ακαδημία Αθηνών έγινε στις 14 Ιανουαρίου 1975.
Κιρκινέζης Νικόλαος:
Διατηρείται στην μνήμη των παλαιότερων ως υπόδειγμα προοδευτικού δασκάλου ανάμεσα στους συναδέλφους του. Πέθανε το 1937. Απόφοιτος του Γυμνασίου Αδριανουπόλεως και ουσιαστικά θεωρείται ιδρυτής του Β’ Δημοτικού Σχολείου Σουφλίου και δημιουργός της πολιτιστικής του παράδοσης. Άφησε εποχή για τις σύγχρονες για την εποχή του παιδαγωγικές αντιλήψεις και την ενεργοποίηση των μαθητών του στη διαδικασία της μάθησης.
Εφοδίασε το Σχολείο του με αφθονία εποπτικών μέσων και με κινηματογράφο (γύρω στα 1930) προβάλλοντας διδακτικές ταινίες για μαθητές και γονείς. Εκτός από τις καλά οργανωμένες σχολικές γιορτές, δημιούργησε θεατρική ομάδα με συναδέλφους και άλλους νέους της εποχής του και παρουσίασε στο κοινό του Σουφλίου και άλλων πόλεων του Έβρου έργα του σύγχρονου για την εποχή εκείνη δραματολογίου. Οργάνωσε επίσης χορωδία και μαντολινάτα στο σχολείο του και με την όλη σχολική ζωή δημιούργησε αληθινή σχολή νέων εκπαιδευτικών οι οποίοι συνέχισαν το έργο του. (Αντώνογλου, Σεϊτανίδης, Ζηκίδης, Τερζούδης, Βογιατζής, και άλλοι). Από το έργο του έχει δημοσιευτεί σε βιβλίο η συλλογή «Σχολικά ποιήματα και τραγούδια» πολλά από τα οποία για χρόνια πολλά αποτέλεσαν την πρώτη ύλη σχολικών εορτών.
Σεϊτανίδης Δημήτριος
Γεννήθηκε το 1894. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Αδριανούπολης. Δάσκαλος και Δήμαρχος στο Σουφλί. Δίδαξε στο Β’ Δημοτικό Σχολείο το οποίο και διήυθυνε την περίοδο 1937-1957. Εκτός από το σχολικό του έργο έχει να παρουσιάσει και αξιόλογη κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα. Μεγάλη υπήρξε η προσφορά του στα χρόνια της κατοχής. Μαζί με τον συμπατριώτη του Νεόφυτο Παπαναστασίου συνέβαλαν πάρα πολύ στην εδραίωση της Ελληνικής διοίκησης. Κατά την έναρξη της ξενικής κατοχής, όταν ο Νομός Έβρου εξαιρέθηκε από την βουλγαρική κατάληψη επέτυχε ύστερα από πολλές δυσκολίες να έρθει σε επαφή με την τότε κυβέρνηση και να αποκτήσει η περιοχή του Έβρου ελληνική πολιτική διοίκηση στην οποία υπηρέτησε και ο ίδιος ως προσωρινός επιθεωρητής Δημοτικών Σχολείων. Έχοντας την γενική εποπτεία για όλα τα ζητήματα στην περιοχή Σουφλίου σ’ αυτόν οφείλεται η επανεγκατάσταση των αρχών γιατί αυτός υπήρξε ο δημιουργός της ομάδας των υπαλλήλων από τον Ι. Φραγκούλη.
Δέχτηκε να μεταβεί στην Αθήνα και ο Ι. Φραγκούλης δέχτηκε να έλθει μαζί του ως διορισμένος Νομάρχης στην περιοχή. Εξ αιτίας των ενεργειών του στην Διοίκηση της περιοχής με τον προσωρινό διορισμό σε διάφορες διοικητικές θέσεις δασκάλων του τόπου, οι κάτοικοι της περιοχής απέκτησαν αίσθημα ασφάλειας και αισθάνθηκαν ότι η Ελληνική Διοίκηση είναι σταθερή και ακλόνητη.
Θερμός υποστηρικτής της ιδέας του προσκοπισμού, εργάστηκε με σθένος στον προσκοπισμό του Σουφλίου. Αργότερα ως εκλεγμένος Δήμαρχος Σουφλίου (1959-1964) θα συνοδεύσει τα Σουφλιώτικα μαντολινάτα μαζί με τον δάσκαλο Κώστα Βογιατζή στην Αμερική. Κείμενα του για την ιστορία του Σουφλίου και την πολιτιστική του παράδοση έχουν δημοσιευθεί στους τόμους του Αρχείου Λαογραφικού και Γλωσσικού θησαυρού. Πέθανε στο Σουφλί στις 23 Μαΐου 1976.
Βογιατζής Κωνσταντίνος
Γεννήθηκε το 1917 στην Δράμα, όπου είχαν καταφύγει πρόσφυγες οι γονείς του από το Σουφλί. Την παιδική του ηλικία και την εφηβεία περνάει στο Σουφλί, αφού επιστρέφουν από την προσφυγιά. Με δάσκαλο της μουσικής στο Δημοτικό Σχολείο τον Τσιτσιπάπα, μετέχει στις σχολικές χορωδίες και αρχίζει να διακρίνεται στο τραγούδι και στην μουσική.
Στο Γυμνάσιο Σουφλίου όπου φοιτά, γίνεται το δεξί χέρι του μουσικού καθηγητή Μπραχάμη από την Κωνσταντινούπολη, και συγκροτεί ορχήστρα και χορωδία μαθητική. Στην ορχήστρα καθιερώνεται σολίστ στα έργα Τροβατόρε και γενικά σε ρεπερτόριο κλασσικό. Μετά το Γυμνάσιο σπουδάζει στην νεοσύστατη Ζαρίφειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρουπόλεως.
Στη διετή φοίτηση του έχει δάσκαλο της μουσικής τον καθηγητή Ιωάννη Διανέλο, πρώην βιολονίστα της συμφωνικής της συμφωνικής ορχήστρας του Λονδίνου. Από τότε φίλος πιστός και ακλόνητος γίνεται με το βιολί του.
Το 1938 οργανώνει στο Σουφλί την πρώτη μαντολινάτα. Το 1940 στρατεύεται και βρίσκεται μαζί με άλλους Σουφλιώτες στη Μέση Ανατολή κι από εκεί στην Βόρεια Αφρική. Το είδαν λένε οι φίλοι του να είναι παρών στη μάχη του Ελ-Αλαμέιν και μέσα στα χαρακώματα να συνθέτει τραγούδια και μ’ αυτό να εγκαρδιώνει τους συμπολεμιστές του. Με όπλο ειρηνοφόρο το βιολί του που κι εδώ τον συντροφεύει, γίνεται απόστολος ειρήνης μέσα στης μάχης τον καπνό. Εδώ κυκλοφόρησε το τραγούδι του:
«Δόλια μητέρα φωτογεννήτρα βάσταξε το σταυρό
Να’ ρθω μ’ Ανάσταση καταλύτρα όρκο κρατώ ιερό»
Σαν τέλειωσε ο πόλεμος γύρισε στο Σουφλί και πρωτοστάτησε στην οργάνωση του προσκοπισμού, στην παρουσίαση του από σκηνής, σε σειρά παραστάσεων του κωμειδυλίου του Σκόκου «Η λύρα του Γέρο-Νικόλα» με χορωδιακή τετράφωνη συνύφανση του τραγουδιού «Ο στραβο-Γιώργης», θα μολογιέται για χρόνια πολλά από τους συνεπαρμένους θεατές. Το 1949-50 έρχεται στην Αθήνα και σπουδάζει στο Ελληνικό Ωδείο. Παίρνει το πτυχίο του με άριστα σε όλα τα μαθήματα. Τέλειος πια παιδαγωγός και μουσικός, έρχεται στο Σουφλί.
Οργανώνει την 3η μαντολινάτα και χορωδία και δίνει συναυλίες σε όλη την Βορειοανατολική Ελλάδα ως την Θεσσαλονίκη, με ρεπερτόριο κλασσικό, συνθέσεις δικές του και προ παντός τα αναστημένα από τον ίδιο παλιά Σουφλιώτικα τραγούδια. Κρατούνται ηχογραφήσεις του στα αρχεία της Ακαδημίας των Αθηνών, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, σχολές, συλλόγους, κ.λ.π. Το Σουφλιώτικο Δημοτικό τραγούδι «Αμάραντος» που το άκουγε από την μητέρα του, το ενορχηστρώνει χορωδιακά και γίνεται μουσική επένδυση στην ταινία «Ουρανός» του Τάκη Κανελλόπουλου, και παίρνει βραβείο στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Δημιουργεί χορευτικό συγκρότημα από ενήλικες που κάθε καλοκαίρι κάνει εμφανίσεις στο αρχαίο Πειραϊκό Θέατρο, στα μπαλέτα της Δώρας Στράτου και στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Αναλαμβάνει από το μηδέν την ανασύσταση της Φιλαρμονικής του Δήμου Σουφλίου. Δημιουργεί 4η Μαντολινάτα και παίρνει μέρος στα Θρακικά Ελευθέρια που το 1962 οργανώνει ο Μορφωτικός Όμιλος Κομοτηνής. Δέχεται τα συγχαρητήρια για την μεγάλη επιτυχία της παρουσίασης του έργου του.
Όλα αυτά έκαναν γνωστή τη δουλειά και το ταλέντο του Κώστα Βογιατζή στο Πανελλήνιο. Τον επεσήμαναν ακόμη και οι μορφωτικοί ακόλουθοι ξένων πρεσβειών. Ο Αμερικάνος ιμπρεσάριος Άλμπερτ Μορίνι, το 1962 ζήτησε να εμφανίσει ένα Ελληνικό παιδικό συγκρότημα στην Αμερική και ο Μορφωτικός Ακόλουθος της Αμερικανικής συνέστησε να προτιμηθεί το Σουφλιώτικο συγκρότημα. Τα «Παιδιά» του Σουφλίου με τον Κώστα Βογιατζή βρέθηκαν για τρεις μήνες στις Η.Π.Α. και τον Καναδά και έδωσαν 65 παραστάσεις στα μεγαλύτερα θέατρα του νέου κόσμου. Το συγκρότημα συνόδεψε ο τότε Δήμαρχος Σουφλίου Δημήτριος Σεϊτανίδης, δάσκαλος στο επάγγελμα με μεγάλη προσφορά στην εκπαίδευση του Σουφλίου.
Μεγάλες εφημερίδες της Αμερικής χαρακτήριζαν ως μοναδικό το συγκρότημα που προξενούσε γοητευτικές αλησμόνητες εντυπώσεις. Η ραδιοφωνική εκπομπή «Φωνή της Αμερικής» ηχογράφησε τη συναυλία στην Νέα Υόρκη και τη μετέδωσε σε όλο τον κόσμο. Όταν επέστρεψαν στο Σουφλί τους υποδέχτηκαν σαν ολυμπιονίκες.
Μετά από λίγα χρόνια ο Κώστας Βογιατζής με την οικογένεια του πήγαν στην Αθήνα, στην Καλλιθέα, όπου οργάνωσε την 5η μαντολινάτα από παιδιά και ίδρυσε μαζί με τους άλλους μουσικόφιλους τον Μουσικο-φιλολογικό Σύλλογο «Ορφεύς», που έκανε θριαμβευτικές εμφανίσεις. Στα μουσικά του έργα περιλαμβάνεται μουσική για χορικά αρχαίων τραγωδιών καθώς και πολλά τραγούδια για το Σουφλί και την Θράκη όπως:
«Το Σουφλί θέλει να ζήσει και θα ζήσει
στης ελλάδος μας την αγκαλιά
ξαγρυπνούμε για την λευτεριά».
«Θράκη μου, Θράκη, Θράκη μου
συ είσαι το κρυφό μεράκι μου
στα ξένα που παιδεύομαι
πάντα σ’ ονειρεύομαι».
Αναπολώντας την 50/χρόνη και πλέον καλλιτεχνική –πολιτιστική προσφορά του και ζωή, το πώς αισθάνεται το είπε ο ίδιος: «Νοιώθω πως πέρασα στη ζωή σα δροσερό αεράκι ή σαν πυγολαμπίδα που φώτισε για λίγο εδώ κι εκεί και χάθηκε στην απεραντωσύνη του κόσμου…όμως κάτι πρέπει να’ μείνε πίσω μου. Και παρηγοριέμαι πιστεύοντας, πως αν όλοι προσφέρουν ότι καλύτερο μπορούν, η ζωή θ’ αλλάξει στον πλανήτη μας». Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 86 χρονών το 2003.
Ευσταθίου Γεώργιος
Γεννήθηκε το 1890 στο Σουφλί, όπου υπηρέτησε ως δάσκαλος. Πήρε μέρος στους εθνικούς αγώνες και έρχεται από τους πρώτους στη Θράκη το 1919 για να βοηθήσει στον επαναπατρισμό των Ελλήνων.
Καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευσης ασχολείται με την συγκέντρωση ιστορικού υλικού για τη Θράκη με το οποίο εφοδίασε πολλούς συμπατριώτες του συγγραφείς. Συνέγραψε τα έργα: «Τα Αρχαία Θρακικά Άβδηρα», «Η Θράκη από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι της οριστικής υποταγής αυτής υπό των Ρωμαίων», «Η καταστροφή της Θράκης υπό των Καταλανών», «Η συμβολή των Θρακών εις την επανάσταση του 1821», τα οποία αποτελούν αληθινό εντρύφημα για τους αναγνώστες τους και συμβάλουν πολύ στη γνώση της ιστορίας της Θράκης. Άφησε ανέκδοτο το έργο του «Θράκες επιφανείς και Λόγιοι από της Αλώσεως (1453) μέχρι της εθνεγερσίας
.................................................................................................................................................................................
Είχε δημοσιευτεί στον Βορέα(τεύχος 58) τον Απρίλιο 2010, πριν 15 χρόνια!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου