Για τα Ψυχοσάββατα και τη λατρεία των νεκρών ο ποιητής-λαογράφος-φιλόλογος-ιστορικός της λογοτεχνίας Κώστας Θρακιώτης γράφει στο σπουδαίο βιβλίο "ΛΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ", που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "ΡΗΣΟΣ", γράφει: "...τα Ψυχοσάββατα και η λατρεία των νεκρών στη Θράκη συνέχιζαν ιστορικά μια μεγάλη και πανάρχαια παράδοση της λαϊκής εθιμοτυπίας. Ήταν αληθινά ένα βαθύτατο προσκύνημα στην ολότητα των Νεκρών, που δε λογαριάζει αγαπημένους φίλους, γνωστούς και άγνωστους, ακόμα και τους εχθρούς. Ένα ξάνοιγμα εκ βαθέων εντελώς ανθρώπινο στα αισθήματα, τον μεγάλο πόνο και στον ασίγαστο καημό, όπως αναφέρει κι ο αξέχαστος Παναγής Λεκατσάς: "Μπροστά στους προκληρωμένους ομόκληρους-τους περασμένους και τους προπερασμένους από τη Γη-μέσα σε μια γιορτή που ξανασυναντιούνται με τους νεκρούς τους οι ζωντανοί και με τους ζωντανούς τους οι νεκροί, για να χαιρετηθούνε, ν΄αγαπηθούνε και να αποχαιρετιστούν. Ένα από τα εξαίσια άνθη της λαϊκής ψυχικής ευγένειας..."
Και τόντι αυτή η λαϊκή ψυχική ευγένεια έχει ακατάλυτες ρίζες, την αδιαίρετη ενότητα της συμπαντικής ομοουσιότητας, ζωής και θανάτου, όπου οι ζωντανοί και οι πεθαμένοι τη συντηρούν, υπακούοντας στο ίδιο τραγικό νόημα και στο μύθο της Ιστορίας, που λέγεται ανθρώπινη μοίρα, ύπαρξη και Ζωή"
Τα ταφικά έθιμα είναι μια βασική εκδήλωση της λαϊκής πίστης και λατρείας στις αγροτικές κοινωνίες
με το χωριό στο διάβα των αιώνων να έχει αναχθεί σε μια Κιβωτό της διάσωσης της!
Οι φωτογραφίες είναι από την Πάλλη Τριγώνου Ορεστιάδας, όπου βλέπουμε πως φτιάχνεται το στάρι και πως αυτή η γνώση μεταδίδεται μέσω της τελετουργικής εμπειρίας και συμμετοχής των γυναικών του χωριού, οι οποίες η΄ταν και παραμένουν οι κορυφαίες ιέρειες της!
Σταύρος Παπαθανάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου